A2.25: Zdrowa żywność i nawyki

Здравословна храна и навици

Lekcja przedstawia słownictwo i wyrażenia związane ze zdrowym jedzeniem i nawykami, takie jak здравословна храна (zdrowa żywność), плодове (owoce), зеленчуци (warzywa), oraz грижa за здравето (troska o zdrowie). Nauczysz się też prostych zwrotów do rozmów o codziennym planie zdrowego menu.

Ćwiczenia

Te ćwiczenia można wykonywać razem podczas lekcji konwersacyjnych lub jako zadanie domowe.

Упражнение 1: Ćwiczenie z konwersacji

Инструкция:

  1. Czy kiedykolwiek byłeś na diecie lub jesteś na niej teraz? (Czy kiedykolwiek byłeś na diecie lub jesteś na niej teraz?)
  2. Czy zwykle patrzysz na listę składników, kupując jedzenie w supermarkecie? (Czy zwykle patrzysz na listę składników przy zakupie żywności w supermarkecie?)
  3. Czy opisałbyś swoje nawyki żywieniowe jako zdrowe czy raczej niezdrowe? (Czy opisałbyś swoje nawyki żywieniowe jako zdrowe, czy raczej niezdrowe?)

Wytyczne nauczania +/- 10 minut

Przykładowe zwroty:

Никога не съм спазвал диета преди. Въпреки това съм вегетарианец, затова не ям месо.

Nigdy wcześniej nie byłem na diecie. Choć jestem wegetarianinem, więc nie jem mięsa.

Опитвал съм различни диети в миналото, но не ми харесаха. Сега се опитвам да бъда по-активен.

Próbowałem różnych diet w przeszłości, ale mi się nie podobały. Teraz staram się być bardziej aktywny.

Винаги гледам съставките. Проверявам захарта и солта в храната.

Zawsze patrzę na składniki. Sprawdzam cukier i sól w jedzeniu.

Аз главно храня много здравословно, но понякога хапвам малко шоколад.

Zazwyczaj jem bardzo zdrowo, ale czasami zjadam trochę czekolady.

Имам добър баланс между яденето на нездравословна и здравословна храна.

Mam dobrą równowagę między jedzeniem niezdrowym a zdrowym.

Храня се доста нездравословно. Скоро ще започна диета.

Jem dość niezdrowo. Wkrótce przejdę na dietę.

...

Ćwiczenie 2: Karty dialogowe

Instrukcja: Wybierz sytuację i przećwicz rozmowę z nauczycielem lub kolegami z klasy.

Ćwiczenie 3: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne rozwiązanie

1. Аз обичам да ___ плодове и зеленчуци, затова те са полезни за здравето.

(Аз обичам да ___ плодове и зеленчуци, затова те са полезни за здравето.)

2. Той винаги ___ със овесена каша и плодове сутрин.

(Той винаги ___ със овесена каша и плодове сутрин.)

3. Ние ___ седмичното меню, за да ядем по-здравословно.

(Ние ___ седмичното меню, за да ядем по-здравословно.)

4. Вие трябва да ___ повече вода всеки ден за добър режим.

(Вие трявва да ___ пиете повече вода всеки ден за добър режим.)

Ćwiczenie 4: Zdrowicelne napoje i herbaty

Instrukcja:

Винаги (Старатая - сегашно време) да ям здравословно, затова искам да (Бъда - сегашно време) енергичен през деня. Сутрин обикновено (Пия - сегашно време) зелен чай и (Яждам - сегашно време) плодове. Вчера моята приятелка ми (Припомням - минало свършено време) нова рецепта със зеленчуци и риба. Реших да я (Приготвям - инфинитив) за вечеря и много ми хареса!


Wina się zaczyna dać jam zdrowicelnie, zatova iskām da bŭda energičen prez denya. Sutrin obiknovenо piya zelen čaj i yaždam plodove. Včera mojata priyatelka mi pripomni nova recepta sŭs zelenčuци i riba. Rešiх da ya prigotvya za vecherya i mnogo mi haresа!

Tabele czasowników

Старатая - Starataya

Сегашно време

  • аз се старая
  • ти се стараеш
  • той/тя/то се старае
  • ние се стараем
  • вие се стараете
  • те се стараят

Бъда - Bŭda

Сегашно време

  • аз бъда
  • ти бъдеш
  • той/тя/то бъде
  • ние бъдем
  • вие бъдете
  • те бъдат

Пия - Piya

Сегашно време

  • аз пия
  • ти пиеш
  • той/тя/то пие
  • ние пием
  • вие пиете
  • те пият

Яждам - Yaždam

Сегашно време

  • аз ям
  • ти ядеш
  • той/тя/то яде
  • ние ядем
  • вие ядете
  • те ядат

Припомням - Pripomnyam

Минало свършено време

  • аз припомних
  • ти припомни
  • той/тя/то припомни
  • ние припомнихме
  • вие припомнихте
  • те припомниха

Приготвям - Prigotvyam

Инфинитив

  • приготвям

Nie widzisz postępów, ucząc się samodzielnie? Pracuj z tym materiałem z certyfikowanym nauczycielem!

Chcesz dzisiaj poćwiczyć bułgarski? To możliwe! Skontaktuj się z jednym z naszych nauczycieli już dziś.

Zapisz się teraz!

Zdrowe jedzenie i nawyki – Przewodnik po lekcji języka bułgarskiego

Ta lekcja na poziomie A2 skupia się na temacie zdrowego odżywiania oraz codziennych nawyków związanych ze zdrowiem. Znajdziesz tu praktyczne dialogi oraz wyrażenia, które pomogą Ci porozumieć się w sytuacjach dotyczących zakupów zdrowej żywności, planowania posiłków oraz rozmów o diecie i zdrowym trybie życia.

Tematyka lekcji

  • Zakupy zdrowej żywności: Nauczysz się, jak opisywać produkty takie jak świeże owoce i warzywa, bakalie, ryby oraz zdrowe napoje. Przykład: Аз предпочитам ябълки. Колко струват? („Wolę jabłka. Ile kosztują?”).
  • Planowanie codziennego menu: Poznasz zwroty potrzebne do rozmów o codziennym jadłospisie oraz preferencjach żywieniowych. Przykład: Планирам печено пиле със салата. („Planowanie pieczonego kurczaka z sałatą.”).
  • Rozmowa ze sportowcem na temat nawyków: Dialogi dotyczą zdrowych wyborów, picia wody i odpowiedniego odżywiania przy aktywności fizycznej. Przykład: Вие трябва да пиете повече вода всеки ден за добър режим. („Powinieneś/pić więcej wody każdego dnia, aby mieć dobry reżim.”).

Praktyczne wyrażenia i słownictwo

Skupiamy się na przydatnych wyrażeniach umożliwiających opisanie zdrowych produktów i ich wyboru:

  • здоровословен продукти – zdrowe produkty
  • печено пиле – pieczony kurczak
  • ябълки и банани – jabłka i banany
  • пия повече вода – piję więcej wody
  • зелен чай – zielona herbata

Ważne informacje gramatyczne

Podczas tej lekcji szczególnie warto zwrócić uwagę na formy czasowników w czasie teraźniejszym oraz formy liczby mnogiej rzeczowników związanych z jedzeniem i napojami. Na przykład:

  • Czasownik „аз ям” – „jem”, podobnie jak polskie „jem”, ale w bułgarskim czasowniki odmieniają się często według osoby (аз ям, ти ядеш, той яде).
  • Liczba mnoga rzeczowników może mieć końcówki charakterystyczne dla języka bułgarskiego, np. доброволни продукти (produkty zdrowe), co różni się od polskiego systemu liczby mnogiej.

Różnice między językiem polskim a bułgarskim

Bułgarski używa cyrylicy, a jego gramatyka nie posiada przypadków jak polski, co upraszcza odmianę rzeczowników, za to rozbudowuje koniugacje czasowników. Poza tym bułgarski stosuje rodzajnik określony jako przyrostek do rzeczownika, np. ябълки (jabłka) a ябълките (te jabłka), co stanowi ważną różnicę w stosunku do polskiego.

Przydatne wyrażenia:

  • аз ям – ja jem
  • Планирам меню – planuję menu
  • пия вода – piję wodę
  • здравословни продукти – zdrowe produkty
  • Колко струва? – Ile kosztuje?

Te lekcje nie byłyby możliwe bez naszych wspaniałych partnerów🙏