A2.15: Rząd i wybory

правителството и изборите

Ta lekcja w języku bułgarskim omawia tematy rządu, wyborów i instytucji państwowych, ucząc słów takich jak "гласувам" (głosować), "правителство" (rząd) i "институция" (instytucja). Poznasz wyrażenia przydatne do rozmów o procesie wyborczym i roli obywatela.

Ćwiczenia

Te ćwiczenia można wykonywać razem podczas lekcji konwersacyjnych lub jako zadanie domowe.

Упражнение 1: Ćwiczenie z konwersacji

Инструкция:

  1. Jaki rząd ma Twój kraj? (Jaki rząd ma Twój kraj?)
  2. Czy w twoim kraju istnieje rodzina królewska? (Czy w Twoim kraju istnieje rodzina królewska?)
  3. Czy poszedłeś do wojska? (Byłeś w wojsku?)
  4. Kiedy są wybory? (Kiedy są wybory?)

Wytyczne nauczania +/- 10 minut

Przykładowe zwroty:

На 7 юли гласувахме за нов президент и правителство.

7 lipca głosowaliśmy na nowego prezydenta i rząd.

Кралят е главата на държавата.

Król jest głową państwa.

Последното правителство се състоеше от 3 политически партии.

Ostatni rząd składał się z 3 partii politycznych.

Правителството се контролира от парламента и съдиите.

Rząd jest kontrolowany przez parlament i sędziów.

Трябваше да служа в армията, както всички мои приятели.

Musiałem iść do wojska tak jak wszyscy moi przyjaciele.

Не отидох в армията, а вместо това работих в социална организация в продължение на година.

Nie poszedłem do wojska, ale zamiast tego przez rok pracowałem w organizacji społecznej.

Премиерът се промени след последните избори.

Premier zmienił się od ostatnich wyborów.

...

Ćwiczenie 2: Karty dialogowe

Instrukcja: Wybierz sytuację i przećwicz rozmowę z nauczycielem lub kolegami z klasy.

Ćwiczenie 3: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne rozwiązanie

1. Аз ___ на последните избори за кмет на града.

(Podaj ___ następne wybory do rady.)

2. Тя ___ формуляра за регистрация в общината вчера.

(Ja ___ formularz rejestracyjny w szkołach powszechnych.)

3. След като ___ документи, получих потвърждение по имейл.

(Po tym jak ___ dokumenty, uzyskam odpowiedź mailową.)

4. Ние ___ за новите закони от новините по телевизията.

(Nie ___ nowych zakazów od nowiny tata.)

Ćwiczenie 4: Wybór i odpowiedź w nowej klasie

Instrukcja:

Вчера аз (Отивам - Минало просто) на местната избирателна секция, защото (Искам - Минало просто) да гласувам за новия кмет. Там срещнах колегата ми Иван; той също (Гласувам - Минало просто) рано сутринта. След това ние двамата (Говоря - Минало просто) за важността на изборите и как те (Влияя - Настояще) на нашия живот в града. След края на деня, аз (Прибирам се - Минало просто) у дома доволен, че изпълних гражданския си дълг.


Wczoraj za zadaniem odpowiedzieć na pytanie wyboru, również wskazać byłem proszony o odpowiedź na nowe pytanie. Tam wśród kolegów był Ivan; ten właśnie odpowiedział rano na lekcji. Następnie powiedział dwóm koledzy o ważności wyboru i jak oni wpływają na nasze życie w mieście. Potem kolejnego dnia, za poproszony w domu przez dwójkę, która zastosowała nowe zasady.

Tabele czasowników

Отивам - Odpowiadać

Минало просто

  • аз отидох
  • ти отиди
  • той/тя отиде
  • ние отидохме
  • вие отидохте
  • те отидоха

Искам - Wskazywać

Минало просто

  • аз исках
  • ти искаше
  • той/тя искаше
  • ние искахме
  • вие искахте
  • те искаха

Гласувам - Wpływać

Минало просто

  • аз гласувах
  • ти гласува
  • той/тя гласува
  • ние гласувахме
  • вие гласувахте
  • те гласуваха

Говоря - Powiedzieć

Минало просто

  • аз говорих
  • ти говори
  • той/тя говори
  • ние говорихме
  • вие говорихте
  • те говориха

Влияя - Wpływać

Настояще

  • аз влияя
  • ти влияеш
  • той/тя влияе
  • ние влияеме
  • вие влияете
  • те влияят

Прибирам се - Poprosić

Минало просто

  • аз се прибрах
  • ти се прибра
  • той/тя се прибра
  • ние се прибрахме
  • вие се прибрахте
  • те се прибраха

Nie widzisz postępów, ucząc się samodzielnie? Pracuj z tym materiałem z certyfikowanym nauczycielem!

Chcesz dzisiaj poćwiczyć bułgarski? To możliwe! Skontaktuj się z jednym z naszych nauczycieli już dziś.

Zapisz się teraz!

Rząd i wybory – przegląd lekcji

Ta lekcja na poziomie A2 poświęcona jest podstawowym słowom i wyrażeniom związanym z tematem rząd i wybory w języku bułgarskim. Pozwala zapoznać się z kluczowym słownictwem używanym w kontekście procesów wyborczych, praw obywatelskich oraz instytucji państwowych w Bułgarii.

Co zawiera lekcja?

  • Dialogi dotyczące omawiania wyborów – kiedy się odbywają, kto może głosować, oraz dyskusje o prawach wyborczych i instytucjach odpowiedzialnych za organizację wyborów;
  • Objaśnienia praw obywatelskich i instytucji – poznajesz nazwy instytucji państwowych, ich rolę oraz pojęcia takie jak „prawo” (право), „instytucja” (институция), „minister” (министър);
  • Słownictwo dotyczące głosowania – np. „karta wyborcza” (избирателна карта), „głosować” (гласувам), „wybory” (избори), „obywatel” (гражданин);
  • Zagadnienia gramatyczne – m.in. odmiana czasowników takich jak „гласувам” (głosować) przez osoby i liczby, co jest ćwiczone poprzez poprawne wybieranie form czasownikowych;
  • Praktyczne przykłady i wyrażenia – np. pytania jak „Къде мога да гласувам?” (Gdzie mogę głosować?), „На колко години трябва да дадеш гласа си?” (W jakim wieku trzeba oddać głos?), „Коя е най-важната институция в държавата?” (Jaka jest najważniejsza instytucja w państwie?).

Przydatne słowa i zwroty

  • избори – wybory
  • гласувам – głosować
  • избирателна карта – karta wyborcza
  • право – prawo (tu: prawo wyborcze)
  • институция – instytucja
  • гражданин – obywatel
  • министър – minister
  • държава – państwo

Różnice między językiem polskim a bułgarskim

Warto zwrócić uwagę, że w bułgarskim, w przeciwieństwie do polskiego, czasowniki zmieniają się w uproszczonym systemie deklinacyjnym (brak przypadków), ale zachowują odmianę przez osoby i liczby. Na przykład, czasownik гласувам (głosować) odmienia się w pierwszej osobie liczby pojedynczej jako гласувам, a nie zmienia końcówek tak jak w języku polskim.

Również nazwy organów państwowych mogą różnić się formą i strukturą. Przykładowo, „minister” to w bułgarskim министър, co jest bliskie polskiemu, ale instytucje tworzone są z odpowiednimi przyrostkami i przedrostkami charakterystycznymi dla bułgarskiego.

Dla ułatwienia, poniżej kilka przydatnych zwrotów, które często pojawiają się w kontekście tematów politycznych i wyborczych:

  • Кога са изборите? – Kiedy są wybory?
  • Къде мога да гласувам? – Gdzie mogę głosować?
  • Какво е правото ми? – Jakie mam prawo?
  • На колко години мога да гласувам? – W jakim wieku mogę głosować?
  • Коя институция отговаря за изборите? – Która instytucja odpowiada za wybory?

Te frazy pozwolą ci lepiej komunikować się na tematy związane z obywatelstwem i procesami demokratycznymi w Bułgarii.

Te lekcje nie byłyby możliwe bez naszych wspaniałych partnerów🙏