Richtlijnen tijdens het lesgeven +/- 15 minuten

Leer hoe je het Partizip II van Duitse werkwoorden vormt en gebruikt, inclusief regelmatige en onregelmatige vormen. Ontdek het gebruik in voltooide tijden, passieve constructies en als bijvoeglijk naamwoord. Begrijp de verschillen met het Nederlands en oefen met praktische voorbeelden voor een solide basis in Duitse grammatica.
  1. Het voltooid deelwoord wordt gebruikt voor de voltooide tijd (perfectum), de voltooid verleden tijd (plusquamperfectum) en de toekomende voltooid tijd (futurum II).
  2. Het voltooid deelwoord staat ook in de lijdende vorm: de handeling-passief en de toestand-passief.
  3. Het voltooid deelwoord kan ook als een bijvoeglijk naamwoord worden gebruikt en past zich dan aan in naamval, getal en geslacht. Voorbeeld: de gesloten deur, de geopende winkel.
Verbtyp (Werkwoordtype)Infinitiv (infinitief)Bildung (vorming)Hinweis (Opmerking)Partizip II (Voltooid deelwoord)
Regelmäßig (Regelmatig)malen (schilderen)ge- + Stamm + -tStamm: mal-gemalt
Regelmäßig mit (Regelmatig met)
Stammendung auf -d oder -t oder -n   (Stamuitgang op -d of -t of -n)

öffnen (openen)

atmen (ademen)

ge- + Stamm + -e + -t

Stamm: öffn-

atm-

geöffnet

geatmet

Unregelmäßig (Onregelmatig)schließen (sluiten)ge- + Stamm + -en

Stammwechsel: 

schließ- → schloss-

geschlossen

Uitzonderingen!

  1. Onregelmatige werkwoorden vertonen vaak een klinkerwisseling in de stam (bijv. schrijven → geschrieben) of zijn niet voorspelbaar. Ze moeten vaak uit het hoofd geleerd worden.

Oefening 1: Das Partizip II: Bildung und Verwendung

Instructie: Vul het juiste woord in.

Toon vertaling Toon antwoorden

Getrocknet, Gespielt, Gewaschen, Gekauft, Geschlossen, Gegossen, Benutzt, Gemietet

1. (Regelmäßig) Spielen:
...
(Gespeeld)
2. (Regelmäßig) Trocknen:
...
(Gedroogd)
3. (Unregelmäßig, Stammwechsel: schloss-) Schließen:
...
(Gesloten)
4. (Regelmäßig) Kaufen:
...
(Gekocht)
5. (Regelmäßig) Benutzen:
...
(Gebruikt)
6. (Unregelmäßig, Stammwechsel: goss-) Gießen:
...
(Gegoten)
7. (Regelmäßig) Mieten:
...
(Gehuurd)
8. (Unregelmäßig) Waschen:
...
(Gewassen)

Oefening 2: Meerkeuze

Instructie: Kies de juiste oplossing

1. Das Postamt ist heute _______.

(Het postkantoor is vandaag _______.)

2. Die Fenster sind ________, damit frische Luft hereinkommt.

(De ramen zijn ________, zodat er frisse lucht binnenkomt.)

3. Die Geschäfte sind am Sonntag nicht _______.

(De winkels zijn op zondag niet _______.)

4. Die Pakete sind schon _______ und warten auf den Versand.

(De pakketten zijn al _______ en wachten op verzending.)

5. Das Restaurant ist wegen Renovierung heute _______.

(Het restaurant is vandaag vanwege renovatie _______.)

6. Der Briefkasten ist schon _________ worden.

(De brievenbus is al _________ geweest.)

Das Partizip II: Vorming en Gebruik

In deze les leer je hoe je het Partizip II van Duitse werkwoorden vormt en gebruikt. Het Partizip II is essentieel voor het vormen van de voltooide tijden zoals het Perfekt, Plusquamperfekt en Futur II, en wordt ook gebruikt in verschillende passieve constructies.

Vormen van het Partizip II

  • Regelmatige werkwoorden: Je maakt het Partizip II met ge- + stam + -t, bijvoorbeeld malen → gemalt.
  • Regelmatige werkwoorden met stam op -d, -t of -n: Hier komt nog een extra -e in de uitgang: ge- + stam + -e + -t, zoals öffnen → geöffnet en atmen → geatmet.
  • Onregelmatige werkwoorden: Deze krijgen meestal de uitgang ge- + stam + -en en kunnen een stamwisseling hebben, bijvoorbeeld schließen → geschlossen.

Gebruik van het Partizip II

Het Partizip II wordt niet alleen in voltooide tijden gebruikt, maar ook in het Passief. Er is het Vorgangspassiv (handeling/passiefproces) en het Zustandspassiv (toestand/passieve staat). Daarnaast kan het als bijvoeglijk naamwoord dienen, dat zich aanpast in naamval, getal en geslacht, bijvoorbeeld die geschlossene Tür of der geöffnete Laden.

Handige voorbeelden

Let op de onregelmatigheden en de stamwisselingen bij sommige werkwoorden. Sommige moeten simpelweg uit het hoofd geleerd worden, zoals schreiben → geschrieben. Voor regelmatige werkwoorden is de regelmaat meestal makkelijk te herkennen.

Verschillen tussen Duits en Nederlands

In het Duits drukt het Partizip II ook vaak eigenschappen uit als bijvoeglijk naamwoord terwijl dat in het Nederlands minder gebruikelijk is, bijvoorbeeld geschlossene Tür wordt vertaald als "gesloten deur" maar het bijvoeglijk gebruik is in het Nederlands minder productief. Verder heeft het Nederlands aparte voltooide tijdvormen met hulpwerkwoorden zoals "hebben" en "zijn", vergelijkbaar met het Duitse Perfekt en Plusquamperfekt. Let erop dat Duitse onregelmatige werkwoorden vaak een stamwisseling ervaren waar Nederlandse werkwoorden dit minder hebben.

Nuttige woorden en zinnen:

  • geschlossen – gesloten
  • geöffnet – geopend
  • geschrieben – geschreven
  • Perfekt – voltooid tegenwoordige tijd
  • das Passiv – de lijdende vorm

Geschreven door

Deze inhoud is ontworpen en beoordeeld door het coLanguage pedagogisch team. Over coLanguage

Profile Picture

Sophie Schmidt

Internationaal administratief management

Würzburger Dolmetscherschule

University_Logo

Laatst bijgewerkt:

maandag, 14/07/2025 23:07