In deze les leer je tijdsbepalingen zoals 'voordat' en 'nadat' voor tijdvolgorde, en 'als' en 'wanneer' voor voorwaarden en specifieke momenten, bijvoorbeeld: "Voordat ik ga werken, ontbijt ik."
  1. 'Voordat' geeft een actie aan die eerst gebeurt.
  2. 'Nadat' geeft een latere handeling aan.
  3. Gebruik 'als' en 'wanneer' voor toekomstige of voorwaardelijke handelingen.
TijdsbepalingBetekenisVoorbeeld
VoordatGebeurtenis voorafVoordat ik ga werken, ontbijt ik.
NadatGebeurtenis achterafNadat ik heb gegeten, poets ik mijn tanden.
AlsBij een voorwaardeAls ik ga slapen, poets ik mijn tanden.
WanneerSpecifiek momentWanneer mijn huid droog is, gebruik ik zalf.

Oefening 1: Tijdsbepalingen: voordat, nadat, als, wanneer

Instructie: Vul het juiste woord in.

Toon vertaling Toon antwoorden

wanneer, nadat, Voordat, als, voordat

1.
Ik was mijn handen ... ik ga slapen.
(Ik was mijn handen voordat ik ga slapen.)
2.
Hij doet nog snel gel in zijn haren ... hij naar het werk vertrekt.
(Hij doet nog snel gel in zijn haren voordat hij naar het werk vertrekt.)
3.
Je moet je deodorant gebruiken ... je naar buiten gaat.
(Je moet je deodorant gebruiken als je naar buiten gaat.)
4.
Ze gaat naar de apotheek ... ze een nieuwe zalf nodig heeft.
(Ze gaat naar de apotheek als ze een nieuwe zalf nodig heeft.)
5.
Ik gebruik shampoo ... ik mijn haar nat gemaakt heb.
(Ik gebruik shampoo nadat ik mijn haar nat gemaakt heb.)
6.
Je moet zeep gebruiken ... je jouw handen wast.
(Je moet zeep gebruiken wanneer je jouw handen wast.)
7.
... ik naar de tandarts ga, poets ik mijn tanden erg grondig.
(Voordat ik naar de tandarts ga, poets ik mijn tanden erg grondig.)
8.
Hij poetst zijn tanden ... hij ontbeten heeft.
(Hij poetst zijn tanden nadat hij ontbeten heeft.)

Oefening 2: Meerkeuze

Instructie: Kies in elke reeks de zin die correct gebruikmaakt van 'voordat', 'nadat', 'als' of 'wanneer' om tijd of een voorwaarde aan te geven.

1.
'Voordat' moet gevolgd worden door een hele handeling zonder extra hulpwerkwoorden in deze context. 'Heb genomen' klinkt onnodig en onnatuurlijk.
'Als' is hier onjuist, omdat het om een volgorde gaat. Ook is de woordvolgorde van 'gehad heb' niet natuurlijk.
2.
Het onderwerp 'ik' moet direct ná 'voordat' komen; deze zin mist het onderwerp in de bijzin.
Er ontbreekt een komma na de bijzin, waardoor de zin lastig te begrijpen is. De komma is belangrijk om de zinsstructuur duidelijk te maken.
3.
De woordvolgorde is fout: het onderwerp 'mijn handen' hoort na het werkwoord te staan, niet ertussen.
In de bijzin moet de voltooide tijd worden gebruikt ('heb gewassen'), niet de onvoltooide tijd ('was').
4.
De juiste volgorde in een bijzin is 'droog is', niet 'is droog'.
De woordvolgorde van onderwerp en werkwoord is onjuist; in een bijzin staat het onderwerp vóór de persoonsvorm.

Inleiding tot Tijdsbepalingen: voordat, nadat, als, wanneer

In deze les leer je hoe je de woorden voordat, nadat, als en wanneer kunt gebruiken om tijd en voorwaarde uit te drukken in het Nederlands. Dit is essentieel om zinnen te maken die duidelijk aangeven wanneer iets gebeurt in relatie tot een andere gebeurtenis.

Overzicht van de Tijdsbepalingen

TijdsbepalingBetekenisVoorbeeld
VoordatGebeurtenis voorafVoordat ik ga werken, ontbijt ik.
NadatGebeurtenis achterafNadat ik heb gegeten, poets ik mijn tanden.
AlsBij een voorwaardeAls ik ga slapen, poets ik mijn tanden.
WanneerSpecifiek momentWanneer mijn huid droog is, gebruik ik zalf.

Gebruik en uitleg

Gebruik voordat, nadat, als en wanneer om de tijdsvolgorde of voorwaarden van handelingen te beschrijven.

  • Voordat geeft aan dat een actie eerst gebeurt. Bijvoorbeeld: Voordat ik ga werken, ontbijt ik.
  • Nadat verwijst naar een handeling die later plaatsvindt. Bijvoorbeeld: Nadat ik heb gegeten, poets ik mijn tanden.
  • Als gebruik je bij toekomstige of voorwaardelijke handelingen. Bijvoorbeeld: Als ik ga slapen, poets ik mijn tanden.
  • Wanneer gebruik je ook bij toekomstige of voorwaardelijke handelingen, net als als, maar vaak meer gericht op een specifiek moment. Bijvoorbeeld: Wanneer mijn huid droog is, gebruik ik zalf.

Belangrijke aandachtspunten

Let op de juiste woordvolgorde en komma’s in zinnen met deze voegwoorden. In bijzinnen volgt het onderwerp direct na voordat of nadat. Bijvoorbeeld: Voordat ik ga werken, ontbijt ik. Gebruik altijd een komma na de bijzin zodat de zin duidelijk blijft.

Verschillen met andere talen

In het Nederlands is de volgorde van onderwerp en werkwoord in bijzinnen strikt: het onderwerp komt net na het voegwoord. Dit kan verschillen van andere talen waar de structuur anders is. Daarnaast hebben als en wanneer beide een betekenis die vaak met "when" of "if" wordt vertaald, maar ze worden in het Nederlands subtiel anders gebruikt afhankelijk van de context.

Handige woorden hierover zijn:
Voordat: eerst, vooraf
Nadat: daarna, achteraf
Als: indien, voorwaarde
Wanneer: exact moment, tijdstip

Geschreven door

Deze inhoud is ontworpen en beoordeeld door het coLanguage pedagogisch team. Over coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Zakendoen en talen

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Laatst bijgewerkt:

zondag, 31/08/2025 14:24