Leer hoe je het voltooid deelwoord van sterke en zwakke Nederlandse werkwoorden vormt. Deze les behandelt de regels voor zwakke werkwoorden met -d en -t, sterke werkwoorden met klinker- en medeklinkerveranderingen, en onregelmatige werkwoorden. Met duidelijke voorbeelden zoals 'gewerkt', 'gekomen' en 'gevonden' ontwikkel je een beter begrip van deze grammaticale structuur.
- Bij zwakke werkwoorden: ge- + stam + -d/-t.
- 't kofschip bepaalt of je -t of -d schrijft bij zwakke werkwoorden.
- Sterke werkwoorden hebben géén vaste stam en ondergaan een klinkerverandering.
| Categorie (Categorie) | Infinitief (Infinitief) | Voltooid deelwoord (Voltooid deelwoord) |
|---|---|---|
| Zwak (-t) | werken (werken) maken (maken) | gewerkt (gewerkt) gemaakt (gemaakt) |
| Zwak (-d) | reizen (reizen) plannen (plannen) | gereisd (gereisd) gepland (gepland) |
| Sterk: -en | komen (komen) kijken (kijken) | gekomen (gekomen) gekeken (gekeken) |
| Sterk: klinkerverandering | vinden (vinden) helpen (helpen) | gevonden (gevonden) geholpen (geholpen) |
| Sterk: medeklinkerverandering | brengen (brengen) denken (denken) | gebracht (gebracht) gedacht (gedacht) |
| Onregelmatig | zijn (zijn) hebben (hebben) doen (doen) | geweest (geweest) gehad (gehad) gedaan (gedaan) |
Oefening 1: Voltooid deelwoord: sterke en zwakke werkwoorden
Instructie: Vul het juiste woord in.
geraadpleegd, gegaan, gebruikt, gepland, gebracht, gereisd, genomen, kerk, gemaakt
1.
Brengen:
Het openbaar vervoer heeft ons naar de stad ....
(Het openbaar vervoer heeft ons naar de stad gebracht.)
2.
Maken:
Ik heb een foto van de ... ....
(Ik heb een foto van de kerk gemaakt.)
3.
Nemen:
We hebben een taxi ... naar het centrum.
(We hebben een taxi genomen naar het centrum.)
4.
Gaan:
We zijn met de taxi snel naar het hotel ....
(We zijn met de taxi snel naar het hotel gegaan.)
5.
Raadplegen:
Hij heeft de kaart ... voor info.
(Hij heeft de kaart geraadpleegd voor info.)
6.
Gebruiken:
Ze hebben het openbaar vervoer ... om naar de stad te gaan..
(Ze hebben het openbaar vervoer gebruikt om naar de stad te gaan..)
7.
Plannen:
Ze hebben hun reis goed ... met de plattegrond.
(Ze hebben hun reis goed gepland met de plattegrond.)
8.
Reizen:
We zijn ... naar een drukke stad.
(We zijn gereisd naar een drukke stad.)
Oefening 2: Meerkeuze
Instructie: Kies in elk blok de correcte zin met het voltooid deelwoord volgens de regels voor sterke en zwakke werkwoorden.
1.
Een extra d is fout; het voltooid deelwoord van 'werken' eindigt op -t.
De dubbele t is fout; het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden eindigt op één -t.
2.
Een dubbele aa komt niet voor in het voltooid deelwoord van 'gaan'.
'gedaan' is het voltooid deelwoord van 'doen', niet van 'gaan'.
3.
'gemaaktt' bevat een onjuiste dubbele t.
Het ontbreekt aan de tussenletter 'e'; dit is onvolledig en fout.
4.
'gevonden' mist een letter 'e' en is daardoor verkeerd gespeld.
Een extra t achter 'gevonden' is fout.
