10K+ studenci - 4.8/5
Ucz się z nauczycielem Materiały dydaktyczne wliczone Ćwicz rozmowę
Poznaj voltooid deelwoord sterke en zwakke werkwoorden w języku niderlandzkim, ucząc się form takich jak gewerkt (pracował), gemaakt (zrobił), gekomen (przyszedł) i gevonden (znalazł). Zrozum różnice między -d, -t i -en oraz zmiany samogłosek i spółgłosek.
  1. Przy zwakke werkwoorden: ge- + temat + -d/-t.
  2. 't kofschip decyduje, czy piszesz -t czy -d przy słabych czasownikach.
  3. Czasowniki mocne nie mają stałego tematu i podlegają zmianie samogłoski.
Categorie (Kategoria)Infinitief (bezokolicznik)Voltooid deelwoord (imiesłów przeszły)
Zwak (-t)

werken (pracować)

maken (robić)

gewerkt (pracował)

gemaakt (zrobiony)

Zwak (-d)

reizen (podróżować)

plannen (planować)

gereisd (podróżował)

gepland (zaplanowany)

Sterk: -en 

komen (przyjść)

kijken (patrzeć)

gekomen (przyszedł)

gekeken (oglądany)

Sterk: klinkerverandering

vinden (znaleźć)

helpen (pomagać)

gevonden (znaleziony)

geholpen (pomógł)

Sterk: medeklinkerverandering

brengen (przynosić)

denken (myśleć)

gebracht (przyniósł)

gedacht (pomyślałem)

Onregelmatig

zijn (być)

hebben (mieć)

doen (robić)

geweest (był)

gehad (miał)

gedaan (zrobione)

Ćwiczenie 1: Imiesłów dokonany: czasowniki mocne i słabe

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

geraadpleegd, gegaan, gebruikt, gepland, gebracht, gereisd, genomen, kerk, gemaakt

1. Brengen:
Het openbaar vervoer heeft ons naar de stad ....
(Het openbaar vervoer heeft ons naar de stad gebracht.)
2. Maken:
Ik heb een foto van de ... ....
(Ik heb een foto van de kerk gemaakt.)
3. Nemen:
We hebben een taxi ... naar het centrum.
(We hebben een taxi genomen naar het centrum.)
4. Gaan:
We zijn met de taxi snel naar het hotel ....
(We zijn met de taxi snel naar het hotel gegaan.)
5. Raadplegen:
Hij heeft de kaart ... voor info.
(Hij heeft de kaart geraadpleegd voor info.)
6. Gebruiken:
Ze hebben het openbaar vervoer ... om naar de stad te gaan..
(Ze hebben het openbaar vervoer gebruikt om naar de stad te gaan..)
7. Plannen:
Ze hebben hun reis goed ... met de plattegrond.
(Ze hebben hun reis goed gepland met de plattegrond.)
8. Reizen:
We zijn ... naar een drukke stad.
(We zijn gereisd naar een drukke stad.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz w każdym bloku zdanie z poprawnym imiesłowem czasu przeszłego zgodnie z zasadami czasowników mocnych i słabych.

1.
Dodatkowe d jest błędne; imiesłów czasu przeszłego od 'werken' kończy się na -t.
Podwójne t jest błędne; imiesłów czasu przeszłego czasowników słabych kończy się na pojedyncze -t.
2.
Podwójne aa nie występuje w imiesłowie czasu przeszłego od 'gaan'.
'gedaan' to imiesłów czasu przeszłego od 'doen', nie od 'gaan'.
3.
'gemaaktt' zawiera błędne podwójne t.
Brakuje litery 'e' pośredniej; to jest niekompletne i błędne.
4.
'gevonden' brakuje litery 'e' i jest przez to źle napisane.
Dodatkowe t po 'gevonden' jest błędne.

Voltooid deelwoord: silne i słabe czasowniki

W tym rozdziale poznasz, jak tworzyć voltooid deelwoord (imiesłów czasu przeszłego) w języku niderlandzkim dla różnych kategorii czasowników – zarówno silnych, jak i słabych. Nauczysz się rozróżniać, kiedy używamy końcówek -d lub -t, a kiedy -en, oraz jak zmienia się rdzeń czasownika w zależności od jego typu.

Podstawowa budowa imiesłowu czasu przeszłego

Imiesłów czasu przeszłego w języku niderlandzkim najczęściej tworzy się przez dodanie przedrostka ge- do tematu czasownika i odpowiedniej końcówki. Dla słabych czasowników końcówką jest -d lub -t, natomiast silne czasowniki zazwyczaj kończą się na -en i często zachodzą w nich zmiany w rdzeniu (np. zmiana samogłoski lub spółgłoski).

Kategorie czasowników i przykłady

  • Słabe (-t): werken – gewerkt, maken – gemaakt
  • Słabe (-d): reizen – gereisd, plannen – gepland
  • Silne z końcówką -en: komen – gekomen, kijken – gekeken
  • Silne ze zmianą samogłoski: vinden – gevonden, helpen – geholpen
  • Silne ze zmianą spółgłoski: brengen – gebracht, denken – gedacht
  • Nieregularne: zijn – geweest, hebben – gehad, doen – gedaan

Zasady pisania końcówek -d lub -t

Przy słabych czasownikach końcówka -d lub -t jest ustalana za pomocą reguły "'t kofschip" – pomaga ona zdecydować, którą końcówkę zastosować na podstawie ostatniej spółgłoski tematu.

Najważniejsze różnice między polskim a niderlandzkim

W języku polskim forma przeszła czasownika (np. "zrobiłem", "przyszedłem") często jest tworzona przez odmianę przez osoby i czasy, natomiast w niderlandzkim ważne jest rozróżnienie między słabymi i silnymi czasownikami pod kątem budowy imiesłowu czasu przeszłego. Niderlandzkie końcówki -d, -t i -en nie mają swojego odpowiednika jako odrębne końcówki w polskim, ale można je nabrać jako wzorce do rozpoznania i stosowania czasów przeszłych w niderlandzkim.

Przydatne zwroty i słowa

  • het voltooid deelwoord – imiesłów czasu przeszłego
  • zwakke werkwoorden – czasowniki słabe
  • sterke werkwoorden – czasowniki silne
  • de stam – temat czasownika
  • klinkerverandering – zmiana samogłoski
  • medeklinkerverandering – zmiana spółgłoski
  • 't kofschip – reguła wyboru końcówki -d lub -t

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Biznes i języki

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

poniedziałek, 01/12/2025 17:02