Wytyczne nauczania +/- 15 minut

Lekcja uczy, kiedy przymiotnik w języku niderlandzkim kończy się na -e, np. w „de grote hond” czy „de mooie huizen”, a kiedy nie, jak w „een dik boek” lub „Hij wordt groot."
  1. Przymiotniki często stoją przed rzeczownikiem.
  2. Przymiotnik zazwyczaj otrzymuje końcówkę -e.
Woordeinde (końcówka słowa)  Voorbeeld (Przykład)
+eEnkelvoud (liczba pojedyncza)de
het
de grote hond (duży pies)
het dikke boek (ta gruba książka)
Meervoud (liczba mnoga)dede mooie huizen (piękne domy)
Met 'een'de-woordeneen grote hond (duży pies)
 deze, dit, die, dat + bijvoeglijk naamwoorddeze grote auto (ten duży samochód)
dit schattige kind (to to urocze dziecko)
dat leuke boek (ta ładna książka)
 bezittelijk voornaamwoord + bijvoeglijk naamwoordmijn nieuwe auto (mój nowy samochód)
jouw oude huis (twój stary dom)
onze mooie auto (nasz ładny samochód)
-Met 'een'het-woordeneen dik boek (gruba książka)
 Zijn + wordenHij wordt groot. (On rośnie.)
Ik ben erg ziek. (Jestem bardzo chory.)
 Een zelfstandig bijvoeglijk naamwoord na "wat"Wat lief van je! (Jak miło z twojej strony!)
Wat goed! (Jak dobrze!)

Ćwiczenie 1: Bijvoeglijk naamwoord met of zonder -e

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

duurzaam, grote, elektrische, aardig, lange, mooi, gevaarlijke, favoriete

1. Gevaarlijk:
Die ... fietser had bijna een ongeval veroorzaakt.
(Niebezpieczny rowerzysta prawie spowodował wypadek.)
2. Favoriet:
Onze ... treinrit is door de bergen.
(Nasza ulubiona przejażdżka pociągiem wiedzie przez góry.)
3. Mooi:
Dat is een ... voorbeeld van duurzaam vervoer.
(To jest dobry przykład zrównoważonego transportu.)
4. Elektrisch:
Mijn ... auto rijdt heel stil.
(Mój elektryczny samochód jeździ bardzo cicho.)
5. Groot:
We hebben dat ... huis gekocht in de stad.
(Kupiliśmy ten duży dom w mieście.)
6. Duurzaam:
Het is een ... idee om met de fiets te gaan.
(To jest trwały pomysł, żeby jeździć rowerem.)
7. Aardig:
Wat ... van je om mee te fietsen!
(Taki miły z twojej strony, że jedziesz rowerem ze mną!)
8. Lang:
Die ... rit was echt vermoeiend.
(Długa podróż była naprawdę męcząca.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne zdanie z prawidłowym użyciem przymiotnika z -e lub bez, odpowiednio do kontekstu codziennego transportu.

1.
Po 'een' przymiotnik przy rzeczowniku rodzaju de również powinien mieć końcówkę -e: 'snelle', nie 'snel'.
Przy rzeczowniku rodzaju de przymiotnik musi mieć końcówkę -e: 'snelle' zamiast 'snel'.
2.
Bez rodzajnika przymiotnik przy rzeczowniku rodzaju de też powinien mieć końcówkę -e, ale tutaj brak rodzajnika sprawia, że zdanie brzmi niepełnie.
Po 'een', przy rzeczowniku rodzaju de, przymiotnik musi mieć końcówkę -e: 'nieuwe', nie 'nieuw'.
3.
'Weg' jest rzeczownikiem rodzaju de; dlatego 'dit' (dla rzeczowników het) jest niepoprawne w tym kontekście.
Po 'deze' przymiotnik musi mieć końcówkę -e: 'brede'.
4.
'Boek' jest rodzaju het i używa rodzajnika 'het', nie 'de'; poza tym przymiotnik przy 'de' dostaje końcówkę -e, ale tutaj rodzajnik jest niepoprawny.
Przy rzeczowniku rodzaju het 'boek' z 'een' przymiotnik powinien być bez końcówki -e: 'dik', nie 'dikke'.

Przymiotnik z lub bez końcówki -e w języku niderlandzkim

W lekcji omawiamy, kiedy przymiotnik w języku niderlandzkim przyjmuje końcówkę -e, a kiedy pozostaje w formie podstawowej. To zagadnienie jest istotne, ponieważ poprawne użycie końcówki wpływa na naturalność i poprawność wyrażeń opisujących cechy rzeczowników.

Podstawowe zasady użycia końcówki -e

  • Przymiotnik z końcówką -e pojawia się najczęściej przed rzeczownikiem z rodzajnikiem określonym de lub het i jest związany z rodzajem i liczbą rzeczownika.
  • W liczbie pojedynczej i mnogiej z rodzajnikiem de przymiotnik zwykle kończy się na -e: de grote hond (duży pies), de mooie huizen (piękne domy).
  • Z rzeczownikami z rodzajnikiem nieokreślonym een dla de-woorden również stosujemy końcówkę -e: een grote hond.
  • Po zaimkach wskazujących deze, dit, die, dat przymiotnik także otrzymuje końcówkę -e: deze grote auto, dit schattige kind.
  • Przy zaimkach dzierżawczych (mijn, jouw, onze) również występuje końcówka -e: mijn nieuwe auto.

Kiedy przymiotnik nie ma końcówki -e?

  • W liczbie pojedynczej z rodzajnikiem nieokreślonym een i rzeczownikami typu het-woorden nie dodajemy końcówki: een dik boek (gruba książka).
  • Po czasownikach zijn i worden przymiotnik pozostaje bez -e: Hij wordt groot., Ik ben erg ziek.
  • Przymiotnik użyty jako samodzielny po słowie „wat”: Wat lief van je!, Wat goed!

Ważne przykłady i zwroty

  • de grote hond – duży pies
  • het dikke boek – gruba książka
  • een mooie huizen – piękne domy (liczba mnoga z rodzajnikiem de)
  • een nieuw boek – nowa książka (bez -e)

Różnice między językiem polskim a niderlandzkim

W języku polskim przymiotniki odmieniają się przez przypadki, rodzaje i liczby, natomiast w niderlandzkim końcówka -e zależy głównie od rodzaju rzeczownika (de-woorden lub het-woorden) i obecności określonych rodzajników czy zaimków. Polski nie ma odpowiednika końcówki -e w przymiotnikach w podobnym systemie. Warto zwrócić uwagę na:

  • Rodzajniki: polski nie używa rodzajników, więc de i het są nowością dla uczących się.
  • Przymiotnik przed rzeczownikiem: podobnie jak w polskim, przymiotnik zwykle stoi przed rzeczownikiem.
  • Końcówka -e: jej użycie jest związane z rodzajnikiem i rodzajem gramatycznym, co wymaga zapamiętania reguł.

Przydatne słowa i zwroty do nauki

  • de hond – pies
  • het boek – książka
  • groot – duży
  • dik – gruby
  • mooi – ładny/piękny
  • nieuw – nowy
  • deze – ten/ta/ci (wskazujący)
  • een – rodzajnik nieokreślony

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Biznes i języki

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

środa, 16/07/2025 16:25