Wytyczne nauczania +/- 15 minut

Lekcja poświęcona jest użyciu celownika (Dativ) w języku niemieckim, obejmująca rodzajniki określone i nieokreślone w różnych rodzajach i liczbie rzeczowników. Uczy rozpoznawania i stosowania form w celowniku wraz z praktycznymi przykładami oraz wyjaśnia różnice między językiem niemieckim a polskim w zakresie wyrażania tego przypadku.
  1. W celowniku zadaje się pytanie wem.
  2. W liczbie mnogiej do rzeczowników w celowniku dodaje się "-n", chyba że rzeczownik w liczbie mnogiej już kończy się na „-n” lub „-s”.
Genus / Numerus (Rodzaj / Liczba)Bestimmter Artikel  (Rodzajnik określony)Unbestimmter Artikel  (Nieokreślony rodzajnik )Beispiel  (Przykład)
Maskulin (Rodzaj męski)demeinemIch gebe dem (einem) Mann das Buch.
Feminin (Rodzaj żeński)dereinerIch gebe der (einer) Frau den Schlüssel
Neutrum (Rodzaj nijaki)demeinemIch gebe dem (einem) Kind das Spielzeug.
Plural (Liczba mnoga)den– (kein Artikel) (– (brak rodzajnika))Ich gebe (den) Kindern keinen Zucker.

Ćwiczenie 1: Nomen und Artikel - Dativ

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

den, einer, einem, der, dem

1. (Bestimmt):
Ich wünsche ... Mann ein frohes neues Jahr.
(Życzę mężczyźnie szczęśliwego nowego roku.)
2. (Unbestimmt):
Sie bringt ... Frau die Geschenke.
(Ona przynosi kobiecie prezenty.)
3. (Unbstimmt):
Ich gebe ... Kind ein Geschenk.
(Daję dziecku prezent.)
4. (Bestimmt):
Das Buch gehört ... Schwester.
(Książka należy do siostry.)
5. (Bestimmt):
Die Feier gefällt ... Kindern.
(Impreza podoba się dzieciom.)
6. (Unbestimmt):
Wir helfen ... Freundin bei der Arbeit.
(Pomagamy koleżance w pracy.)
7. (Bestimmt):
Die Feier gefällt ... Freunden.
(Przyjęcie podoba się przyjaciołom.)
8. (Bestimmt):
Ich gebe ... Kollegin ein Stück Kuchen.
(Daję koleżance kawałek ciasta.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne rozwiązanie

1. Ich gebe ___ Mann das Buch.

(Daję ___ mężczyźnie książkę.)

2. Sie hilft ___ Frau bei den Einkäufen.

(Ona pomaga ___ kobiecie przy zakupach.)

3. Wir geben ___ Kind das Spielzeug.

(Dajemy ___ dziecku zabawkę.)

4. Ich schenke ___ Kindern einen Ball.

(Daję ___ dzieciom piłkę.)

5. Am Montag gebe ich ___ Kollegen die Dokumente.

(W poniedziałek daję ___ koledze dokumenty.)

6. Im Januar schicke ich ___ Freundin eine Karte.

(W styczniu wysyłam ___ przyjaciółce kartkę.)

Cel lekcji: Rzeczowniki i rodzajniki w celowniku (Dativ)

Ta lekcja wprowadza zasadę użycia celownika (Dativ) w języku niemieckim, skupiając się na rodzajach i liczbie rzeczowników wraz z odpowiednimi rodzajnikami określonymi i nieokreślonymi. Dativ wskazuje na odbiorcę czynności – komu coś się daje, kto coś otrzymuje lub kto jest beneficjentem zdarzenia. Pytanie, na które odpowiada ten przypadek to "wem?"

Rodzajniki w celowniku

  • Rodzaj męski (Maskulin): rodzajnik określony dem, nieokreślony einem
  • Rodzaj żeński (Feminin): określony der, nieokreślony einer
  • Rodzaj nijaki (Neutrum): określony dem, nieokreślony einem
  • Liczba mnoga (Plural): określony den, brak rodzajnika nieokreślonego, a rzeczowniki przyjmują końcówkę "-n" (chyba że już kończą się na "-n" lub "-s")

Przykłady zdań

  • Ich gebe dem (einem) Mann das Buch.
  • Ich gebe der (einer) Frau den Schlüssel.
  • Ich gebe dem (einem) Kind das Spielzeug.
  • Ich gebe (den) Kindern keinen Zucker.

Różnice między niemieckim a polskim

W języku niemieckim celownik wyrażany jest specyficznymi końcówkami przy rodzajnikach i rzeczownikach, natomiast w polskim przypadek celownikowy wyraża się głównie końcówkami fleksyjnymi rzeczownika, bez rodzajników. Na przykład niemieckie zdanie "Ich gebe dem Mann das Buch" odpowiada polskiemu "Daję mężczyźnie książkę" – "dem Mann" wskazuje na celownik przez rodzajnik i końcówkę, podczas gdy w polskim wystarczy sama forma „mężczyźnie".

Przydatne zwroty i słowa związane z celownikiem:

  • wem? – komu?
  • geben – dawać
  • helfen – pomagać (zawsze z celownikiem)
  • schenken – podarować

Opanowanie celownika jest kluczowe dla poprawnego budowania zdań komunikujących dawanie, pomaganie lub przekazywanie czegoś osobom trzecim w języku niemieckim.

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Sophie Schmidt

Zarządzanie Administracją Międzynarodową

Würzburger Dolmetscherschule

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

poniedziałek, 14/07/2025 23:53