Wytyczne nauczania +/- 15 minut

Poznaj irreële voorwaarde w języku niderlandzkim i naucz się tworzyć zdania wyrażające nierealne warunki, używając "als" + onvoltooid verleden tijd oraz "zou" + infinitief, np. "Als ik tijd had, zou ik romans lezen."
  1. Formuła: 'Als' + onvoltooid verleden tijd, 'zou/zouden' + infinitief.
  2. Sytuacja jest nieprawdopodobna lub nierealna.
  3. Używa się tego często przy życzeniach lub hipotetycznych pomysłach.
Bijzin: voorwaarde (Zdanie podrzędne: warunek)Hoofdzin: resultaat (Zdanie główne: rezultat)
Als ik tijd had, (Gdybym miał czas,)zou ik veel romans lezen. (czytałbym dużo powieści.)
Als het horrorverhaal echt was, (Gdyby opowieść grozy była prawdziwa,)zou ik heel bang zijn. (byłbym bardzo przestraszony)
Als ik rijk was, (Gdybym był bogaty,)zou ik de wereld rondreizen. (podróżowałbym po świecie)
Als zij vaker las, (Gdyby czytała częściej,)zou haar literatuurkennis groeien. (jej wiedza literacka by się powiększała)

Wyjątki!

  1. Zdanie nadrzędne często występuje po warunku, ale może też stać na początku.

Ćwiczenie 1: De irreële voorwaarde

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

lezen, vroeg, zouden, was, zou, werkte, had

1. Hebben:
Als ik tijd ..., zou ik een roman lezen.
(Gdybym miał czas, przeczytałbym powieść.)
2. Zullen:
Als jij vaker las, ... je meer van poëzie houden.
(Gdybyś częściej czytał, bardziej lubiłbyś poezję.)
3. Zijn:
Als jij stil ..., zou ik beter kunnen luisteren.
(Gdybyś był cicho, mógłbym lepiej słuchać.)
4. Vragen:
Als ze het ..., zou ik haar een boek uitlenen.
(Gdyby mnie poprosiła, pożyczyłbym jej książkę.)
5. Werken:
Als jij minder ..., zou je meer tijd hebben om te lezen.
(Gdybyś pracował mniej, miałbyś więcej czasu na czytanie.)
6. Zullen:
Als we in een bibliotheek werkten, ... we veel boeken lezen.
(Gdybyśmy pracowali w bibliotece, czytalibyśmy wiele książek.)
7. Hebben:
Als ik meer geld ..., zou ik een auto kopen.
(Gdybym miał więcej pieniędzy, kupiłbym samochód.)
8. Lezen:
Als het vandaag mooi weer was, gingen we buiten ....
(Gdyby dziś była ładna pogoda, czytalibyśmy na dworze.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz zdanie, które jest poprawne dla warunku niemożliwego. Zwróć uwagę na prawidłowe użycie 'als' + czas przeszły niedokonany oraz 'zou/zouden' + bezokolicznik.

1.
Błąd, ponieważ w zdaniu głównym zamiast 'zou' użyto 'zal', co jest obowiązkowe przy warunku niemożliwym.
Błąd, ponieważ 'heb gekend' to czas przeszły dokonany, a warunek niemożliwy wymaga czasu przeszłego niedokonanego.
2.
Błąd, ponieważ zdanie podrzędne zaczyna się od 'Zou' i 'hebben' jest w bezokoliczniku; zdanie podrzędne musi być w czasie przeszłym niedokonanym i zaczynać się od 'als'.
Błąd, ponieważ w zdaniu głównym zamiast 'zou' użyto 'zal', podczas gdy w warunku niemożliwym należy użyć 'zou'.
3.
Błąd, ponieważ zdanie podrzędne jest źle zbudowane; 'zou zijn' nie jest dozwolone w zdaniu podrzędnym przy warunkach niemożliwych.
Błąd, ponieważ w zdaniu głównym nie użyto 'zou'; 'koop' jest w czasie teraźniejszym i nie pasuje do warunku niemożliwego.
4.
Błąd, ponieważ zdanie podrzędne zaczyna się od 'Zou' i 'lezen' jest w bezokoliczniku; zdanie podrzędne powinno zaczynać się od 'als' i być w czasie przeszłym niedokonanym.
Błąd, ponieważ w zdaniu głównym zamiast 'zou' użyto 'zal', co jest obowiązkowe przy warunku niemożliwym.

Warunek nierealny (De irreële voorwaarde)

W tym rozdziale uczysz się, jak wyrażać sytuacje hipotetyczne, nierealne lub bardzo mało prawdopodobne w języku niderlandzkim. Konstrukcja "de irreële voorwaarde" pozwala mówić o tym, co mogłoby się zdarzyć, gdyby rzeczywistość była inna.

Struktura zdania

Zdania z nierealnym warunkiem składają się z dwóch części:

  • Zdanie podrzędne z warunkiem (Bijzin): zaczyna się od słowa als i zawiera czasownik w czasie przeszłym niedokonanym (onvoltooid verleden tijd).
  • Zdanie główne (Hoofdzin): zawiera czasownik zou/zouden wraz z bezokolicznikiem.

Przykład: Als ik tijd had, zou ik veel romans lezen. (Gdybym miał czas, czytałbym wiele powieści.)

Zastosowanie

Stosujemy tę konstrukcję głównie do wyrażania:

  • życzeń, np. Als ik rijk was, zou ik de wereld rondreizen.
  • hipotetycznych scenariuszy, które nie są rzeczywistością, np. Als het horrorverhaal echt was, zou ik heel bang zijn.

Ważne słowa i wyrażenia

  • Als – „jeśli, gdyby” (wprowadza warunek, zawsze z czasem przeszłym niedokonanym w tej konstrukcji)
  • zou/zouden – forma trybu przypuszczającego dla osobników liczby pojedynczej i mnogiej
  • onvoltooid verleden tijd – czas przeszły niedokonany (np. had, was, las)
  • bezokolicznik czasownika – np. lezen, reizen, zijn

Różnice między polskim a niderlandzkim

W polskim do wyrażania warunku nierealnego używamy zwykle trybu przypuszczającego z odpowiednią końcówką („gdybym miał”, „czytałbym”). W niderlandzkim mamy do czynienia z wyraźnym rozdzieleniem części zdania: „als” + czas przeszły, a w głównej części „zou” + bezokolicznik. W języku polskim warunek jest zawarty w jednym zdaniu z odpowiednią formą czasownika, podczas gdy po niderlandzku warunek jest zawsze w zdaniu podrzędnym.
Przydatne zwroty i ich polskie odpowiedniki:

  • Als ik tijd had – Gdybym miał czas
  • Zou ik veel romans lezen – Czytałbym wiele powieści
  • Als het echt was – Gdyby to było prawdziwe
  • Zou ik bang zijn – Bałbym się

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Biznes i języki

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

czwartek, 17/07/2025 19:22