Wytyczne nauczania +/- 15 minut

Poznaj zasady juist woordvolgorde in gebiedende wijs: werkwoord staat altijd op 1e plaats, met voorbeelden jako Ga zitten, Doe het raam open oraz negatywna forma z niet. Naucz się używać 'u' i 'jullie' z drugim miejscem na onderwerp.
  1. Negatyw: Werkwoord + (onderwerp) + niet/geen + rest.
  2. Przy u i jullie: podmiot na drugiej pozycji jest obowiązkowy.
1e plaats (1. miejsce)
Werkwoord (czasownik)
2e plaats (2. miejsce)
Onderwerp (podmiot)
3e plaats (3. miejsce)
Rest (reszta)
Werk-samen!
Gaatunaar binnen!
Helpenjulliemij!

Wyjątki!

  1. W zdaniach twierdzących z jij często nie ma podmiotu.

Ćwiczenie 1: Woordvolgorde in gebiedende wijs

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

Help, Doen, Ga, Helpen, Blijft, Houd, Communiceer

1. Gaan:
... niet weg zonder overleg.
(Nie odchodź bez konsultacji.)
2. Blijven:
... u rustig en werkt u samen met het team.
(Zachowaj spokój i współpracuj z zespołem.)
3. Helpen:
... je werknemer bij het verbeteren van de communicatie.
(Pomóż swojemu pracownikowi w poprawie komunikacji.)
4. Ophouden:
... op met praten tijdens het overleg.
(Przestań mówić podczas zebrania.)
5. Meedoen:
... jullie mee met het creatieve teamwerk van vandaag.
(Czy bierzecie udział w dzisiejszej kreatywnej pracy zespołowej?)
6. Gaan:
... nu zitten en luister goed naar je teamgenoot.
(Usiądź teraz i dobrze słuchaj swojego kolegi z drużyny.)
7. Communiceren:
... duidelijk als je iets niet begrijpt.
(Komunikuj się jasno, jeśli czegoś nie rozumiesz.)
8. Helpen:
... jullie jullie teamgenoot bij een fout.
(Pomóżcie swojemu koledze z drużyny, gdy popełni błąd.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne zdanie z właściwą kolejnością wyrazów w trybie rozkazującym.

1.
W trybie rozkazującym czasownik zawsze stoi na pierwszym miejscu, a przy 'ty' podmiot jest zazwyczaj pomijany w zdaniach twierdzących. Podmiot 'ty' powinien tu być pominięty.
Czasownik musi stać na pierwszym miejscu, a nie za podmiotem 'ty'.
2.
Podmiot 'wy' musi być zaraz po czasowniku, nie za dopełnieniem 'mi'.
W trybie rozkazującym czasownik zawsze stoi na pierwszym miejscu, nie podmiot.
3.
Przy 'Pan' podmiot jest na drugim miejscu, ale w trybie rozkazującym czasownik występuje w formie podstawowej, nie 'otwieraj'.
W negatywnym trybie rozkazującym czasownik jest na pierwszym miejscu, potem podmiot (jeśli jest), a następnie 'nie'. Tutaj 'nie' jest na niewłaściwym miejscu.
4.
W trybie rozkazującym czasownik zawsze stoi na pierwszym miejscu, a nie podmiot 'ty'.
W trybie rozkazującym używa się formy podstawowej czasownika; dlatego 'przynieś' jest poprawne, a nie 'przynosi'.

Wprowadzenie do słowotwórstwa w trybie rozkazującym w języku niderlandzkim

Ta lekcja na poziomie A2 skupia się na słowotwórstwie i porządku wyrazów w zdaniach rozkazujących (gebiedende wijs) po niderlandzku. Nauczysz się, jak poprawnie układać zdania, kiedy używasz rozkazów, a także poznasz różnice w obecności lub braku podmiotu w zależności od formy gramatycznej oraz osoby, do której się zwracasz.

Podstawowy szyk zdania w trybie rozkazującym

W trybie rozkazującym kolejność wyrazów zwykle wygląda następująco:

  • 1. miejsce: czasownik (w formie rozkazującej)
  • 2. miejsce: podmiot (jeśli występuje, np. u, jullie)
  • 3. miejsce: reszta zdania

Przykłady:

  • Werk samen! (Pracujcie razem!)
  • Gaat u naar binnen! (Proszę wejść do środka - forma grzecznościowa „u”)
  • Helpen jullie mij! (Pomóżcie mi!)

Wyjątki i szczegóły

W formach twierdzących z jij podmiot często jest pomijany. Na przykład zamiast Jij ga zitten poprawnie jest Ga zitten.

W przeczeniach kolejność zmienia się nieco: czasownik stoi na pierwszym miejscu, następnie może wystąpić podmiot, potem przeczenie niet lub geen, a na końcu reszta zdania. Przykład:

Doe de deur niet open! (Nie otwieraj drzwi!)

Przy zwrotach w formach grzecznościowych u i wieloosobowych jullie podmiot jest obowiązkowo na drugim miejscu.

Przydatne słowa i wyrażenia

  • Werk - praca (tryb rozkazujący: „Werk!” - pracuj!)
  • Gaan - iść (np. „Ga zitten” - usiądź)
  • Helpen - pomagać (np. „Helpen jullie mij” - pomóżcie mi)
  • Niet - nie (przeczenie stosowane w negatywnych rozkazach)

Różnice między niderlandzkim a polskim

W języku polskim tryb rozkazujący zwykle zaczyna się od czasownika i nie wymaga wyraźnego podmiotu, gdyż jest on zrozumiały z kontekstu albo formy czasownika (np. "Usiądź!", "Pomóż mi!"). W niderlandzkim w trybie rozkazującym podmiot jest pomijany w drugiej osobie liczby pojedynczej (jij), natomiast jest konieczny przy formach grzecznościowych (u) i liczbie mnogiej (jullie), co jest ważne do zapamiętania przy tworzeniu zdań.

Przydatne zwroty i ich polskie odpowiedniki w trybie rozkazującym:

  • Ga zitten! – Usadź się!
  • Doe het raam open! – Otwórz okno!
  • Werk samen! – Pracujcie razem!
  • Helpen jullie mij! – Pomóżcie mi!
  • Doe de deur niet open! – Nie otwieraj drzwi!

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Biznes i języki

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

czwartek, 17/07/2025 15:34