A1.26: Zmysły i postrzeganie

Сетива и възприятие

Poznaj bułgarskie słowa związane z zmysłami i percepcją, takie jak „вкус” (smak), „аромат” (aromat) i „чуВам” (czuć), ucząc się opisywania doświadczeń zmysłowych na poziomie A1.

Ćwiczenia

Te ćwiczenia można wykonywać razem podczas lekcji konwersacyjnych lub jako zadanie domowe.

Ćwiczenie 1: Przestaw zdania

Instrukcja: Twórz poprawne zdania i tłumacz.

Pokaż odpowiedzi
1.
плод? | Какъв | този | вкус | има
Какъв вкус има този плод?
(Jaką kurtkę założyć dziś?)
2.
ли | кафе? | миризмата | на | Усещаш
Усещаш ли миризмата на кафе?
(Czy preferujesz kawę czy herbatę?)
3.
ми | не | боли. | Главата
Главата ми не боли.
(Nie jestem głodny.)
4.
звука | птиците? | ли | Чуваш | на
Чуваш ли звука на птиците?
(Czy czujesz smak patyczków?)
5.
кърпа. | меката | Докосвам
Докосвам меката кърпа.
(Przynieś mi kartę.)
6.
портокала? | по-сладко – | Кое е | яйцекката или
Кое е по-сладко – яйцекката или портокала?
(Które jest lepsze – jaździec czy portokal?)

Ćwiczenie 2: Dopasować słowo

Instrukcja: Dopasuj tłumaczenia

Този сок е прекрасен на вкус. (Ta koszulka jest przedrukiem na wkładkę.)
Виждам, че облеклото е много меко на допир. (Mam nadzieję, że obiekt to wielu kroków do wykonania.)
По улицата се чува шумът от пазара. (Po ulicy czuć zapach dymu.)
Въздухът в планината има свеж аромат на бор. (Są na planecie wiele gatunków zwierząt.)

Ćwiczenie 3: Grupuj słowa

Instrukcja: Przyporządkuj słowa do odpowiednich kategorii według techniki klasteryzacji i wsparcia.

Усещания (Органи на чувствата)

Характеристики на предмети и звуци

Упражнение 4: Ćwiczenie z konwersacji

Инструкция:

  1. Opisz przeciwieństwa na obrazkach, używając porównań (więcej niż, tak jak, mniej niż). (Opisz przeciwieństwo na obrazkach, używając porównań (bardziej niż, tak samo jak, mniej niż).)
  2. Zapytaj osobę, która siedzi obok ciebie, czy woli słodkie czy słone potrawy, słodkie czy gorzkie napoje... (Zapytaj osobę siedzącą obok Ciebie, czy woli słodkie czy słone jedzenie, słodkie czy gorzkie napoje,...)

Wytyczne nauczania +/- 10 minut

Przykładowe zwroty:

Кафето е по-горчиво от чая.

Kawa jest bardziej gorzka niż herbata.

Една ябълка е по-твърда от една банана.

Jabłko jest twardsze niż banan.

Цветята миришат по-добре от чорапите.

Kwiaty pachną lepiej niż skarpetki.

Солени храни имат същия вкус, както сладките храни.

Słone jedzenie smakuje równie dobrze jak słodkie jedzenie.

Предпочитате ли миризмата на кафе или чай?

Czy wolisz zapach kawy czy herbaty?

Предпочитам горчивия аромат на кафето.

Wolę gorzki zapach kawy.

...

Ćwiczenie 5: Karty dialogowe

Instrukcja: Wybierz sytuację i przećwicz rozmowę z nauczycielem lub kolegami z klasy.

Ćwiczenie 6: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne rozwiązanie

1. Аз ___ красивата градина пред дома си.

(Jem ___ smaczną zupę przed domem.)

2. Ти ___ миризмата на прясно кафе в офиса.

(Ty ___ czyszczysz filiżankę na gorącej kawie w biurze.)

3. Тя ___ различните вкусове на храната в ресторанта.

(On ___ sprawdza ilość kluczy w hotelu.)

4. Ние ___ звука на вятъра през отворения прозорец.

(Nie ___ czuję zapachu kwiatów przez odpowiedź kwiatów.)

Ćwiczenie 7: W parku z przyjaciółmi

Instrukcja:

Вчера аз (Влизам - Минало свършено) в парка и видях (Усещам - Минало свършено) свеж аромат на цветя. Там моят приятел Петър (Седя - Минало свършено) на пейката и ми каза, че той (Чувам - Сегашно време) птиците пеят. Аз му отговорих, че аз (Виждам - Сегашно време) красиви цветове и зелените дървета около нас. Ние двамата (Обичам - Сегашно време) да се разхождаме и да се наслаждаваме на природата.


Wczoraj po wakacjach w parku i na widok kolorowych świeżych liści drzew o różnych kolorach. Mój przyjaciel Peter siadł na ławce i powiedział, że ten zapach pachnie latem. Z oczu wnioskowałem, że słowo żywym oznacza żywe kolory i zielone liście drzew. Nie trzeba obiec się zgubić i dodać do przyrody.

Tabele czasowników

Влизам - wisieć

Минало свършено

  • аз влязох
  • ти влезе
  • той/тя/то влезе
  • ние влязохме
  • вие влязохте
  • те влязоха

Усещам - być

Минало свършено

  • аз усетих
  • ти усети
  • той/тя/то усети
  • ние усетихме
  • вие усетихте
  • те усетиха

Седя - siedzieć

Минало свършено

  • аз седях
  • ти седя
  • той/тя/то седеше
  • ние седяхме
  • вие седяхте
  • те седяха

Чувам - czuć

Сегашно време

  • аз чувам
  • ти чуваш
  • той/тя/то чува
  • ние чуваме
  • вие чувате
  • те чуват

Виждам - żyć

Сегашно време

  • аз виждам
  • ти виждаш
  • той/тя/то вижда
  • ние виждаме
  • вие виждате
  • те виждат

Обичам - obiecać

Сегашно време

  • аз обичам
  • ти обичаш
  • той/тя/то обича
  • ние обичаме
  • вие обичате
  • те обичат

Nie widzisz postępów, ucząc się samodzielnie? Pracuj z tym materiałem z certyfikowanym nauczycielem!

Chcesz dzisiaj poćwiczyć bułgarski? To możliwe! Skontaktuj się z jednym z naszych nauczycieli już dziś.

Zapisz się teraz!

Odczytywanie zmysłów i percepcja w języku bułgarskim

Ta lekcja A1 koncentruje się na podstawowych słowach i wyrażeniach związanych ze zmysłami oraz percepcją otaczającego świata w języku bułgarskim. Poznasz nazwy zmysłów, typowe pytania o doświadczane wrażenia oraz przykładowe zwroty opisujące odczucia fizyczne. Pozwoli to na lepsze zrozumienie i komunikowanie się na tematy dotyczące codziennych obserwacji i doświadczeń sensorycznych.

Najważniejsze tematy lekcji

  • Zmysły i percepcja zmysłowa: poznanie słów takich jak зрение (wzrok), слух (słuch), вкус (smak), докосване (dotyk) oraz миризма (zapach).
  • Charakterystyki przedmiotów i doświadczeń: słowa opisujące cechy takie jak топъл (ciepły), студен (zimny), сладък (słodki), шумен (głośny).
  • Typowe pytania do rozmów o zmysłach: jak na przykład Какъв вкус има този плод? – „Jak smakuje ten owoc?”, Усещаш ли миризмата на кафе? – „Czy czujesz zapach kawy?”.

Przykładowe ważne słowa i zwroty

  • Аз виждам красива градина пред дома си. – Widzę piękny ogród przed domem.
  • Ти усещаш миризмата на прясно кафе в офиса. – Czujesz zapach świeżej kawy w biurze.
  • Ние чуваме звукa на вятъра през отворени прозорци. – Słyszymy dźwięk wiatru przez otwarte okna.

Różnice między polskim a bułgarskim

W języku bułgarskim nazwy zmysłów są rzeczownikami rodzaju nijakiego, np. зрение (wzrok), слух (słuch), podczas gdy po polsku są to także rzeczowniki rodzaju męskiego lub żeńskiego. Słowo чувам oznacza „słyszeć” i może być używane także jako „czuć” w kontekście dźwięków — w języku polskim rozróżniamy to dokładniej na podstawie kontekstu i czasownika „czuć” używa się raczej do doznań dotykowych lub emocjonalnych. Ponadto, przymiotniki w bułgarskim nie odmieniają się przez przypadki, co ułatwia ich użycie w zdaniu.

Przydatne zwroty do zapamiętania:
Какъв вкус има този плод? – „Jak smakuje ten owoc?”
Усещаш ли злоба? – „Czy czujesz złość?” (choć przykład negatywny, pokazuje rozumienie zmysłów emocjonalnych)
Чувам звук на птиците през отворения прозорец. – „Słyszę dźwięk ptaków przez otwarte okno.”

Te lekcje nie byłyby możliwe bez naszych wspaniałych partnerów🙏