A1.14: Daty kalendarzowe i święta

Календарни дати и празници

W tej lekcji nauczysz się mówić o datach w kalendarzu i świętach, poznając słowa takie jak "коледа" (Boże Narodzenie), "новата година" (Nowy Rok) i "имен ден" (imieniny), a także wyrażenia opisujące dni i miesiące.

Ćwiczenia

Te ćwiczenia można wykonywać razem podczas lekcji konwersacyjnych lub jako zadanie domowe.

Ćwiczenie 1: Przestaw zdania

Instrukcja: Twórz poprawne zdania i tłumacz.

Pokaż odpowiedzi
1.
националният | е | на | България? | Кога | празник
Кога е националният празник на България?
(Kiedy jest święto narodowe Bułgarii?)
2.
декември. | на двадесет | и пет | Празнуваме Коледа
Празнуваме Коледа на двадесет и пет декември.
(Przedstawiamy Kolędę dwadzieścia i pięć grudniowych dni.)
3.
дата е | Баба Марта. | когато празнуваме | Моята любима | първи март,
Моята любима дата е първи март, когато празнуваме Баба Марта.
(Moja ulubiona data to pierwszy marzec, kiedy obchodzimy Babę Martę.)
4.
го отбележим | днес? | Как ще | Честит празник!
Честит празник! Как ще го отбележим днес?
(Sprawdź kolędę! Jak go obliczamy dzień?)
5.
и се | събираме със | семейството. | На Великден | ядем яйца
На Великден ядем яйца и се събираме със семейството.
(Na Wielkanoc jadłem jałowca i zjadłem też świąteczne ciasto.)
6.
традициите? | Гергьовден и | На коя | дата е | какви са
На коя дата е Гергьовден и какви са традициите?
(Na jaki dzień przypadają Gerwodzene i jakie są tradycje?)

Ćwiczenie 2: Dopasować słowo

Instrukcja: Dopasuj tłumaczenia

Коледа е на 25 декември всяка година. (Ilość wynosi 25 grudni każdego roku.)
Честит имен ден на всички, които се казват Иван. (Świętuje się imieniny wszystkich, którzy nazywają się Iwan.)
На новата година хората запалват фойерверки в града. (W Nowym Roku zaczyna się festiwal ogórkowy w mieście.)
Празникът 3 март е ден на националната свобода. (3 marca jest dniem narodowego bohatera.)

Ćwiczenie 3: Grupuj słowa

Instrukcja: Skategoryzuj słowa w dwie grupy według ich znaczenia z przykładami i danymi od klienta.

Празници

Дати и дни

Упражнение 4: Ćwiczenie z konwersacji

Инструкция:

  1. Podaj nazwę święta i jego datę. (Podaj nazwę święta i jego datę.)
  2. Jakie masz plany na święta? Z kim zamierzasz je spędzić? (Jakie masz plany na święta? Z kim zamierzasz je spędzić?)
  3. Jaki jest dzisiaj dzień? (Jaki jest dzisiaj dzień?)

Wytyczne nauczania +/- 10 minut

Przykładowe zwroty:

Коледа е на двадесет и петдесети декември.

Boże Narodzenie jest dwudziestego piątego grudnia.

Лятната ваканция е през юли и август.

Wakacje letnie są w lipcu i sierpniu.

Великден винаги е на различна дата.

Wielkanoc zawsze wypada innego dnia.

Планирам да празнувам Коледа със семейството си.

Planuję świętować Boże Narodzenie z rodziną.

Ще празнувам Нова година с приятелите си.

Zamierzam świętować Nowy Rok z przyjaciółmi.

Днес е четиринадесети февруари 2025 г.

Dziś jest czternasty lutego 2025 roku.

...

Ćwiczenie 5: Karty dialogowe

Instrukcja: Wybierz sytuację i przećwicz rozmowę z nauczycielem lub kolegami z klasy.

Ćwiczenie 6: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne rozwiązanie

1. Днес ___ първият ден на месеца.

(Dzień ___ jest pierwszym dniem miesiąca.)

2. Коледа ___ през декември.

(Ludzie ___ idą przez rzekę.)

3. През зимата времето ___ студено.

(Przez zimny czas ___ jest zimno.)

4. На 3 март ние ___ национален празник.

(O 3 marca ___ będzie międzynarodowy pokaz.)

Ćwiczenie 7: Kalendarz i czasy w roku szkolnym

Instrukcja:

В неделя аз (Планирам - сегашно време) да посетя семейството си. Моят брат (Чества - сегашно време) рожденния си ден на двайсет и пети юни. През това време ние (Готвя - сегашно време) вкусна храна и (Говоря - сегашно време) за празници. Обикновено родителите ми (Празнувам - сегашно време) с баба и дядо. Аз също (Купувам - сегашно време) подаръци за празника. След това всички заедно (Излизам - сегашно време) на разходка в парка и се наслаждаваме на хубавото време. Във вторник аз (Работя - сегашно време) , но гледам календара и знам, че догодина пак ще има хубаво лято и празници.


W niedzielę mam plan na spędzenie weekendu. Moi bracia często chodzą do szkoły od poniedziałku do piątku. Przez ten czas mają godziny lekcyjne i spotkania z nauczycielami. Obserwowałem, że rodzice mi planowali z babcią i dziadkiem. Az sąsiad kupuje pomarańcze dla ucznia. Po tym wszystkim wychodzimy razem na spacer do parku i obserwujemy heliową porę roku. Wprowadziłem w drugi akapit az praca , ale głowa kalendarza i wiem, że następna lekcja będzie o lato i planowanie.

Tabele czasowników

Планирам - Planować

сегашно време

  • аз планирам
  • ти планираш
  • той/тя/то планира
  • ние планираме
  • вие планирате
  • те планират

Чества - Chodzić

сегашно време

  • аз чествам
  • ти чествуваш
  • той/тя/то чества
  • ние честваме
  • вие чествате
  • те честват

Готвя - Mieć

сегашно време

  • аз готвя
  • ти готвиш
  • той/тя/то готви
  • ние готвим
  • вие готвите
  • те готвят

Говоря - Wiedzieć

сегашно време

  • аз говоря
  • ти говориш
  • той/тя/то говори
  • ние говорим
  • вие говорите
  • те говорят

Празнувам - Planować

сегашно време

  • аз празнувам
  • ти празнуваш
  • той/тя/то празнува
  • ние празнуваме
  • вие празнувате
  • те празнуват

Купувам - Kupować

сегашно време

  • аз купувам
  • ти купуваш
  • той/тя/то купува
  • ние купуваме
  • вие купувате
  • те купуват

Излизам - Wyjść

сегашно време

  • аз излизам
  • ти излизаш
  • той/тя/то излиза
  • ние излизаме
  • вие излизате
  • те излизат

Работя - Pracować

сегашно време

  • аз работя
  • ти работиш
  • той/тя/то работи
  • ние работим
  • вие работите
  • те работят

Nie widzisz postępów, ucząc się samodzielnie? Pracuj z tym materiałem z certyfikowanym nauczycielem!

Chcesz dzisiaj poćwiczyć bułgarski? To możliwe! Skontaktuj się z jednym z naszych nauczycieli już dziś.

Zapisz się teraz!

Daty w kalendarzu i święta w języku bułgarskim

Ta lekcja na poziomie A1 skupia się na podstawowych słowach i wyrażeniach związanych z datami kalendarzowymi, dniami tygodnia oraz świętami narodowymi w Bułgarii. Poznasz tutaj nazwy miesięcy, dni tygodnia oraz ważne święta, a także sposoby wyrażania dat i planowania wydarzeń. Wszystko to w naturalnym kontekście codziennego życia.

Co zawiera lekcja?

  • Miesiące i dni tygodnia: występują takie słowa jak Ко́леда (Boże Narodzenie), Вели́кден (Wielkanoc), нова година́ (Nowy Rok), месе́ц (miesiąc), ден (dzień).
  • Wyrażanie dat: konstrukcje z użyciem liczb oraz nazw miesięcy, np. „Коледа е на 25 декември” (Boże Narodzenie jest 25 grudnia).
  • Planowanie spotkań i wydarzeń: formułowanie prostych zdań o planach na określone dni, np. „Моятa любима дата е първи март” (Moja ulubiona data to pierwszy marca).

Przykładowe zwroty i zastosowanie

  • „Кога е националният празник на България?” – pytanie o datę święta narodowego.
  • „Честит празник!” – życzenia z okazji święta.
  • „Празникът 3 март е ден на националната свобода.” – zdanie opisujące konkretne święto.

Różnice i uwagi językowe między polskim a bułgarskim

W bułgarskim nazwy miesięcy i dni tygodnia są najczęściej pisane wielką literą na początku zdania, ale w nauce języka A1 ważne jest zapamiętanie ich fonetyki i pisowni. Warto zwrócić uwagę, że w bułgarskim używa się odmiany czasowników z osobną formą na czas teraźniejszy, np. аз празнувам (ja świętuję), podobnie jak w polskim, ale końcówki są różne.

Przykładowe przydatne słowa:

  • празник – święto, odpoczynek; w polskim „praznik” nie występuje, więc to słowo jest nowe dla uczących się.
  • ден – dzień; podobne do polskiego „dzień”, łatwo rozpoznawalne.
  • месец – miesiąc; nazwy miesięcy są natomiast zupełnie inne, np. „декември” to grudzień.
  • нова година – Nowy Rok; dosłownie: „nowy rok”.
  • Честит празник! – „Wesołych Świąt!” lub „Szczęśliwego święta!” – to zwrot często używany podczas świąt.

Podsumowując, lekcja przygotowuje do podstawowego porozumiewania się w temacie dat, miesięcy, dni tygodnia i ważnych świąt w Bułgarii, co jest niezbędne do codziennych rozmów i planowania wydarzeń.

Te lekcje nie byłyby możliwe bez naszych wspaniałych partnerów🙏