Leer direct en indirect spreken gebruiken met woorden als 'dat' en 'of'; oefen met normale zinnen, vragen en verleden tijd, bijvoorbeeld: 'Ze zegt dat het systeem werkt' en 'Ze vraagt of het project af is.'
- Gebruik "of" in gesloten vragen.
- Gebruik "dat" in gewone zinnen.
- In de verleden tijd: de werkwoordsvorm in de bijzin staat ook in de verleden tijd.
| Type zin (Type de phrase) | Directe rede (Discours direct) | Indirecte rede (discours indirect) |
|---|---|---|
| Normale zin (Phrase normale) | (Le système fonctionne.) | (Elle dit que le système fonctionne.) |
| Vraag (Question) | Is het project af? (Le projet est-il terminé ?) | (Elle demande si le projet est terminé.) |
| Verleden tijd (Passé) | (J'organise le projet.) | Hij zei dat hij het project organiseerde. (Il a dit qu'il organisait le projet.) |
Oefening 1: Indirecte rede
Instructie: Vul het juiste woord in.
of, dat
1.
De taak is klaar.:
: Hij zegt ... de taak klaar is.
(: Hij zegt dat de taak klaar is.)
2.
Werkt het systeem?:
: Ze vraagt ... het systeem werkt.
(: Ze vraagt of het systeem werkt.)
3.
Het project gaat starten.:
: De leider meldt ... het project gaat starten.
(: De leider meldt dat het project gaat starten.)
4.
Is alles voltooid?:
: De organisatie informeert ... alles voltooid is.
(: De organisatie informeert of alles voltooid is.)
5.
Het project is erg dringend.:
: Hij zegt ... het project erg dringend is.
(: Hij zegt dat het project erg dringend is.)
6.
Heb je de melding ontvangen?: Hij vroeg ... je de melding ontvangen hebt.
(Heb je de melding ontvangen?: Hij vroeg of je de melding ontvangen hebt.)
Oefening 2: Meerkeuze
Instructie: Kies de juiste zin in de indirecte rede. Let op het correcte gebruik van 'dat' en 'of' en de werkwoordstijden.
1.
De werkwoordsvorm 'afmaakte' is verleden tijd, terwijl hier de tegenwoordige tijd vereist is.
'Of' gebruik je alleen bij gesloten vragen; hier gaat het om een gewone mededeling.
2.
Bij een gesloten vraag gebruik je 'of', niet 'dat'.
Als de vraag nog actueel is, gebruik je meestal de tegenwoordige tijd, niet de verleden tijd.
3.
'Of' gebruik je alleen bij gesloten vragen; dit is een mededeling.
Onjuiste werkwoordsvorm; in de verleden tijd moet het werkwoord worden vervoegd als 'opstuurde'.
4.
De zin is een mededeling, geen vraag; daarom gebruik je 'dat' in plaats van 'of'.
'Of' is fout bij een gewone mededeling; hier hoort 'dat'.
