Wytyczne nauczania +/- 15 minut

Poznaj użycie czasownika "haber" w formie pretérito perfecto, łącząc go z participio, np. "he tomado" lub "has hablado". Naucz się tworzenia czasów dokonanych ze słowami takimi jak "tomar" (brać) oraz nieregularnymi formami, np. "escrito" (napisać).
  1. Używa się do czynności, które miały miejsce niedawno lub które miały miejsce, ale jeszcze się nie zakończyły.
  2. Imiesłów czasowników regularnych tworzy się, dodając końcówki "-ado" (czasowniki zakończone na "-ar") lub "-ido" (dla czasowników zakończonych na "-er" i "-ir").
  3. Imiesłów czasu przeszłego jest niezmienny. Jest taki sam dla wszystkich zaimków osobowych.
Conjugación de "haber" (Odmiana czasownika "haber")Participio  (Imiesłów)Ejemplo (Przykład)
Yo hetomadoHe tomado una bebida en el bar. (Wypiłem drinka w barze.)
Tú hasHas tomado el menú en el restaurante. (Wziąłeś menu w restauracji.)
Él/ella haHa tomado un plato en la pizzería. (Wziął talerz w pizzerii.)
Nosotros/-as hemosHemos tomado el postre en la cafetería. (Wzięliśmy deser w kawiarni.)
Vosotros/-as habéisHabéis tomado un café en el restaurante. (Wypiliście kawę w restauracji.)
Ellos/-as hanHan tomado la bebida que les gustaba. (Wypili napój, który lubili.)

Wyjątki!

  1. Niektóre imiesłowy są nieregularne. Na przykład: "escribir - escrito, abrir - abierto, hacer - hecho, decir - dicho, ver- visto, romper - roto".

Ćwiczenie 1: "Haber" + participio (el pretérito perfecto)

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

hemos tomado, he tomado, han comido, ha comido, habéis tomado, han bebido, hemos bebido, has tomado

1. Beber:
Ellos ... un zumo en la cafetería.
(Oni wypili sok w kawiarni.)
2. Comer:
Ella ... un plato de pasta en el restaurante italiano.
(Ona zjadła talerz makaronu we włoskiej restauracji.)
3. Beber:
Nosotras ... una bebida en el bar.
(My wypiłyśmy napój w barze.)
4. Tomar:
Nosotros ... una bebida fría en la cafetería.
(My wypiliśmy zimny napój w kawiarni.)
5. Tomar:
Tú ... tu plato favorito en el restaurante.
(Wziąłeś swoje ulubione danie w restauracji.)
6. Tomar:
Vosotros ... el menú para leerlo.
(Wy wzięliście menu, żeby je przeczytać.)
7. Comer:
Ellas ... un postre después de la cena.
(One zjadły deser po kolacji.)
8. Tomar:
Yo ... un postre pequeño.
(Wziąłem mały deser.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne rozwiązanie

1. He ______ el plato del día en el restaurante.

(Ja ______ danie dnia w restauracji.)

2. Hemos ______ una bebida fría en el bar.

(My ______ zimny napój w barze.)

3. ¿Has ______ con el camarero para reservar una mesa?

(Czy ty ______ z kelnerem, aby zarezerwować stolik?)

4. He ______ una propina después de cenar en la pizzería.

(Ja ______ napiwek po kolacji w pizzerii.)

5. Han ______ platos típicos de la cocina española.

(Oni ______ typowe dania kuchni hiszpańskiej.)

6. He ______ en España y he visitado muchos restaurantes.

(Ja ______ w Hiszpanii i odwiedziłem wiele restauracji.)

Czas przeszły dokonany w języku hiszpańskim – "haber" + participio

Ta lekcja skupia się na zrozumieniu i zastosowaniu pretérito perfecto, czyli czasu przeszłego dokonanego w języku hiszpańskim. Używamy go, aby wyrazić czynności, które wydarzyły się niedawno lub mają wpływ na teraźniejszość.

Budowa czasu przeszłego dokonanego

Tworzymy go łącząc odmieniony czasownik haber z imiesłowem czasu przeszłego (participio perfecto).

  • Conjugación de 'haber': Yo he, tú has, él/ella ha, nosotros/-as hemos, vosotros/-as habéis, ellos/-as han
  • Participio perfecto: dla czasowników zakończonych na -ar dodajemy końcówkę -ado (np. tomado), a dla -er i -ir – końcówkę -ido (np. comido, vivido).

Przykłady zastosowania

W tabeli znajdują się przykłady zdań w czasie pretérito perfecto z czasownikiem tomar:

Odmianka "haber"ParticipioPrzykład
Yo hetomadoHe tomado una bebida en el bar.
Tú hasHas tomado el menú en el restaurante.
Él/ella haHa tomado un plato en la pizzería.
Nosotros/-as hemosHemos tomado el postre en la cafetería.
Vosotros/-as habéisHabéis tomado un café en el restaurante.
Ellos/-as hanHan tomado la bebida que les gustaba.

Ważne uwagi

  • Participio pasado jest niezmienny i taki sam dla wszystkich osób.
  • Istnieją czasowniki z nieregularnym participio, np. escribir – escrito, abrir – abierto, hacer – hecho, decir – dicho, ver – visto, romper – roto.

Różnice i przydatne zwroty

W języku polskim nie ma bezpośredniego odpowiednika czasu pretérito perfecto. Najbliższym odpowiednikiem może być czas przeszły dokonany lub konstrukcje z użyciem słów "już", "dopiero co" lub "od jakiegoś czasu" np. "Właśnie zjadłem" czy "Od dziś korzystam z...". Hiszpański pretérito perfecto wyraża więc czynności niedawno zakończone lub wpływające na teraźniejszość.

Przykładowe hiszpańskie czasowniki i ich polskie odpowiedniki:

  • Tomar – brać, pić, jeść (np. He tomado un café. – Wypiłem kawę.)
  • Comer – jeść
  • Vivir – żyć, mieszkać
  • Escribir – pisać

Dzięki opanowaniu konstrukcji haber + participio będziesz mógł opisywać swoje niedawne doświadczenia i wydarzenia, co znacznie wzbogaci Twoją komunikację po hiszpańsku.

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage