Wytyczne nauczania +/- 15 minut

Poznaj podstawy czasu przeszłego Perfekt w języku niemieckim, ucząc się użycia czasowników posiłkowych „sein” i „haben” oraz form Partizip II, np. „bin gegangen” (poszedłem) i „habe bestellt” (zamówiłem).
  1. Perfekt zawsze składa się z dwóch części: czasownika posiłkowego (sein lub haben) w czasie teraźniejszym oraz Partizip II czasownika właściwego.
  2. Czasownik posiłkowy stoi zawsze na pozycji 2, a Partizip II na końcu zdania.
  3. „Haben” używa się przy większości czasowników, „sein” używa się przy czasownikach ruchu lub zmiany stanu.
Person (Osoba)Hilfsverb (sein) (czasownik posiłkowy (sein))
z.B. gehen  (np. iść)
Partizip II (Partizip II)Hilfsverb (haben) (czasownik posiłkowy (haben))
z.B. bestellen (zamawiać)
Partizip II (Partizip II)
Ichbingegangen

Beispiel: Ich bin zum Restaurant gegangen.
habe

bestellt

Beispiel: Ich habe Essen bestellt.

Dubisthast
Er/sie/esisthat
Wirsindhaben
Ihrseidhabt
Siesindhaben

Wyjątki!

  1. Niektóre czasowniki ruchu wymagają mieć, gdy są połączone z dopełnieniem: Er hat das Fahrrad gefahren (Akkusativobjekt!)
  2. Niektóre czasowniki mogą występować z oboma formami, w zależności od znaczenia: Ich habe geschlafen (stan) -> Ich bin eingeschlafen (zmiana stanu)

Ćwiczenie 1: Das Perfekt: Bildung mit „sein“ und „haben“

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

gekommen, habe, getrunken, gegessen, habt, gefahren, ist, gegangen, bestellt, haben, bist, hast

1.
Gehen: Du ... zur Bar ....
(Poszedłeś do baru.)
2.
Kommen: Der Kellner ... sofort an den Tisch ....
(Kiedy kelner przyszedł do stolika natychmiast.)
3.
Trinken: Ihr ... ein Bier ....
(Pić: Wypiliście piwo.)
4.
Essen: Wir ... den Salat ....
(Jedliśmy sałatkę.)
5.
Fahren: Deine Schwester ... zur Pizzeria ....
(Twoja siostra pojechała do pizzerii.)
6.
Bestellen: Du ... ein leckeres Gericht ....
(Zamówiłeś pyszne danie.)
7.
Bestellen: Ich ... nur ein Getränk ....
(Zamówiłem tylko jeden napój.)
8.
Essen: Ihr ... in der Pizzeria ....
(Jedliście w pizzerii.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne rozwiązanie

1. Ich habe gestern ein neues Buch _______.

(Kupiłem wczoraj nową książkę _______.)

2. Wir sind letzte Woche nach Berlin _______.

(W ostatnim tygodniu pojechaliśmy do Berlina _______.)

3. Er hat die Speisekarte _______.

(On przeczytał menu _______.)

4. Sie hat das Essen _______.

(Ona zamówiła jedzenie _______.)

5. Ich bin heute früh _______.

(Wstałem dzisiaj wcześnie _______.)

6. Wir haben viel Arbeit _______.

(Zrobiliśmy dużo pracy _______.)

Das Perfekt: Bildung mit „sein“ und „haben“

W tym module poznasz podstawy czasu przeszłego złożonego (Perfekt) w języku niemieckim. Skupimy się na dwóch głównych czasownikach posiłkowych – „sein” oraz „haben” – które są niezbędne do poprawnej konstrukcji zdań w Perfekt.

Podstawy konstrukcji Perfekt

Czas Perfekt składa się z dwóch części: czasownika posiłkowego w czasie teraźniejszym (sein lub haben) oraz Partizip II (imiesłów bierny) głównego czasownika, który zawsze stoi na końcu zdania. Przykładowo:

  • Ich bin gegangen. (Poszedłem/Poszłam.)
  • Ich habe bestellt. (Zamówiłem/Zamówiłam.)

Kiedy używamy „sein”, a kiedy „haben”?

Użycie czasownika „sein” jest typowe dla czasowników wyrażających ruch lub zmianę stanu. Przykłady to: gehen (iść), fahren (jechać), aufstehen (wstać). Natomiast „haben” stosuje się z większością pozostałych czasowników, zwłaszcza tych, które opisują czynności, działania lub stany bez zmiany miejsca.

Na przykład:

  • Ich bin zum Restaurant gegangen. (Poszedłem do restauracji.)
  • Ich habe Essen bestellt. (Zamówiłem jedzenie.)

Tablica odmiany czasowników posiłkowych

OsobaHilfsverb (sein) z przykładem „gehen”Partizip IIHilfsverb (haben) z przykładem „bestellen”Partizip II
Ichbingegangenhabebestellt
Dubisthast
Er/sie/esisthat
Wirsindhaben
Ihrseidhabt
Siesindhaben

Ważne wyjątki i uwagi

Niektóre czasowniki ruchu używają „haben”, gdy dotyczą działania z dopełnieniem: Er hat das Fahrrad gefahren. (On prowadził rower.)
Niektóre czasowniki mogą używać obu czasowników posiłkowych, w zależności od znaczenia zdania:

  • Ich habe geschlafen. (Spałem – stan.)
  • Ich bin eingeschlafen. (Zasnąłem – zmiana stanu.)

Znaczące słowa i zwroty do zapamiętania

  • Hilfsverb – czasownik posiłkowy
  • Partizip II – imiesłów bierny, część Perfekt
  • Bewegung – ruch
  • Zustandsänderung – zmiana stanu
  • Position 2 – druga pozycja w zdaniu (dla czasownika posiłkowego)
  • Am Satzende – na końcu zdania (dla imiesłowu biernego)

Różnice między polskim a niemieckim Perfekt

Polski czas przeszły najczęściej wyraża się pojedynczym czasownikiem odmienionym na odpowiednią formę, natomiast w niemieckim Perfekt konieczne jest użycie czasownika posiłkowego, który zmienia się w zależności od osoby, oraz imiesłowu biernego.

Przykład porównawczy:

  • PL: „Poszedłem do sklepu.”
  • DE: „Ich bin zum Laden gegangen.” (dosł. „Ja jestem do sklepu poszedł”)

Warto zwrócić uwagę na różnicę w użyciu form czasowników oraz konstrukcji zdań.

Przydatne wyrażenia i słownictwo

  • gehen – iść
  • bestellen – zamawiać
  • fahren – jechać
  • schlafen – spać
  • aufstehen – wstawać
  • machen – robić

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Sophie Schmidt

Zarządzanie Administracją Międzynarodową

Würzburger Dolmetscherschule

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

środa, 16/07/2025 23:19