W tej lekcji poznasz Verschmelzung von Präposition und Artikel im Dativ, np. am (an + dem), beim (bei + dem) i zur (zu + der). Nauczysz się używać tych połączeń w praktycznych zdaniach.
  1. Forma żeńska w celowniku der łączy się z przyimkiem tylko w połączeniu (zu+der = zur), przy innych przyimkach artykuł i przyimek pozostają oddzielne.
Präposition + Artikel (Przyimek + rodzajnik)Beispiel (Przykład)
an + dem = amDer Staubsauger ist am Herd. (Odkurzacz jest przy kuchence.)
an + das = ansIch stelle mich ans Bügeleisen.  (Staję przy żelazku.)
bei + dem = beimDie Reparatur ist beim Hausmann. (Naprawa jest u pana domu.)
in + dem = imDas Glas steht im Kühlschrank. (Szklanka stoi w lodówce.)
in + das = insIch bringe die Mikrowelle ins Haus. (Przynoszę mikrofalówkę do domu.)
von + dem = vomDas Problem kommt vom Herd. (Problem pochodzi od kuchenki.)
zu + dem = zumDer Hausmann geht zum Trockner. (Gospodarz domowy idzie do suszarki.)
zu + der = zurDie Hausfrau geht zur Reparatur. (Gospodyni domowa idzie do naprawy.)

Wyjątki!

  1. Przyimek mit nie łączy się z rodzajnikiem.

Ćwiczenie 1: Zlanie się przyimka z rodzajnikiem w celowniku

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

am, in der, zum, mit dem, vom, im

1. Zu:
Ich gehe ... Trockner.
(Ich gehe zum Trockner.)
2. Zu:
Ich gehe ... Herd, um zu kochen.
(Ich gehe zum Herd, um zu kochen.)
3. Mit:
Der Hausmann arbeitet ... Ofen.
(Der Hausmann arbeitet mit dem Ofen.)
4. In:
Das Glas ist ... Kühlschrank.
(Das Glas ist im Kühlschrank.)
5. An:
Der Staubsauger steht ... Herd.
(Der Staubsauger steht am Herd.)
6. Von:
Das Problem kommt ... Herd.
(Das Problem kommt vom Herd.)
7. In:
Die Wäsche trocknet ... Waschmaschine.
(Die Wäsche trocknet in der Waschmaschine.)
8. In:
Der Löffel liegt ... Besteckkasten.
(Der Löffel liegt im Besteckkasten.)

Ćwiczenie 2: Ukończenie dialogu

Instrukcja: Uzupełnij dialog poprawnym rozwiązaniem

1. Ich stelle den Toaster _______ Kühlschrank.

( Stawiam toster _______ lodówki.)

2. Der Staubsauger steht _______ Schrank.

( Odkurzacz stoi _______ szafce.)

3. Die Lampe hängt _______ Tisch.

( Lampa wisi _______ stołem.)

4. Die Frau geht _______ Waschmaschine.

( Kobieta idzie _______ pralki.)

5. Ich repariere das Radio _______ Technikraum.

( Naprawiam radio _______ pokoju technicznym.)

6. Das Geschirr spült die Hausfrau _______ Spülmaschine.

( Naczynia myje gospodyni _______ zmywarki.)

Verschmelzung von Präposition und Artikel im Dativ – Wprowadzenie do tematu

W tym module poznasz, jak w języku niemieckim niektóre przyimki łączą się z określonymi rodzajnikami w celowniku (Dativ), tworząc zbitki, które ułatwiają i upraszczają budowę zdań. Takie połączenia nazywamy Verschmelzung.

Najważniejsze połączenia przyimków z rodzajnikami w celowniku

  • an + dem = am
    Przykład: Der Staubsauger ist am Herd.
  • bei + dem = beim
    Przykład: Die Reparatur ist beim Hausmann.
  • in + dem = im
    Przykład: Das Glas steht im Kühlschrank.
  • von + dem = vom
    Przykład: Das Problem kommt vom Herd.
  • zu + dem = zum
    Przykład: Der Hausmann geht zum Trockner.
  • zu + der = zur
    Przykład: Die Hausfrau geht zur Reparatur.
  • in + das = ins
    Przykład: Ich bringe die Mikrowelle ins Haus.

Wyjątki i zasady szczególne

Forma żeńska w Dativ der łączy się tylko z przyimkiem zu tworząc zur. W innych połączeniach przyimek i rodzajnik pozostają oddzielne.

Przyimek mit nigdy się nie łączy z rodzajnikiem i pozostaje w osobnej formie, np. mit der Spülmaschine.

Zasadnicze znaczenie poznania tych zlepków

Znajomość tych form ułatwi Ci rozumienie i tworzenie poprawnych zdań w języku niemieckim, pozwalając mówić bardziej naturalnie i zrozumiale.

Różnice między językiem niemieckim a polskim

W języku polskim przyimki nie łączą się z rodzajnikami – których polski nie posiada – w jeden wyraz. Dlatego konstrukcje typu zum lub beim są unikalne dla niemieckiego i mogą wymagać dodatkowej uwagi przy nauce.

Przykładowe przyimki i ich polskie odpowiedniki: zu = „do”, bei = „przy”, in = „w”. Jednak połączenie z rodzajnikiem tworzy w niemieckim właśnie takie skondensowane formy.

Przydatne zwroty i słowa

  • zum – do + der/ dem (w zależności od rodzaju rzeczownika)
  • beim – przy + dem
  • im – w + dem
  • zur – do (żeńskiej) + der
  • von – od
  • mit – z (ale bez zlepków!)

Warto ćwiczyć rozpoznawanie tych form i stosowanie ich w praktycznych zdaniach, co zwiększy Twoją płynność i poprawność językową.

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Sophie Schmidt

Zarządzanie Administracją Międzynarodową

Würzburger Dolmetscherschule

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

czwartek, 17/07/2025 22:52