Wytyczne nauczania +/- 15 minut

Lekcja omawia zasadę tworzenia czasu przeszłego dokonanego (passato prossimo) z czasownikiem posiłkowym avere w języku włoskim. Uczy koniugacji oraz użycia participio passato z przykładami praktycznych zdań. Wyjaśnia też różnice między włoskim a polskim sposobem wyrażania przeszłości.
  1. Używamy czasownika "avere" z czasownikami przechodnimi.
  2. Z czasownikiem posiłkowym avere, participio passato pozostaje niezmienione.
Coniugazione di 'avere' (Odmiana czasownika "avere")Participio  (Imiesłów)Esempio (Przykład)
Io hoSentitoHo sentito un rumore forte. (Słyszałem głośny hałas.)
Tu haiHai sentito delle emozioni forti. (Usłyszałeś silne emocje.)
Lui/lei haHai sentito molta felicità. (Usłyszałeś dużo szczęścia.)
Noi abbiamoAbbiamo sentito della rabbia. (Usłyszeliśmy gniew.)
Voi aveteAvete sentito un bel suono. (Usłyszeliście ładny dźwięk.)
Loro hannoHanno sentito dei rumori. (Usłyszeli odgłosy.)

Ćwiczenie 1: Il passato prossimo con avere

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

hai sentito, ho fatto, abbiamo mangiato, avete parlato, ha parlato, ha compiuto, ha cucinato, abbiamo sentito

1. Fare:
Io ... in pane in casa.
(Zrobiłem chleb w domu.)
2. Parlare:
Lui ... tutta la notte.
(On rozmawiał z nią całą noc.)
3. Sentire:
Noi ... delle emozioni forti.
(My mieliśmy silne emocje.)
4. Compiere:
Lei ... 20 anni.
(Ona skończyła 20 lat.)
5. Mangiare:
Noi ... poco.
(My jedliśmy mało.)
6. Sentire:
Tu ... quel rumore strano?
(Czy słyszałeś ten dziwny hałas?)
7. Parlare:
Voi ... per ore ieri sera.
(Wy rozmawialiście godzinami wczoraj wieczorem.)
8. Cucinare:
Lui ... con le spezie.
(On ugotował z przyprawami.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne rozwiązanie

1. Noi ______ partiti presto stamattina per arrivare in orario.

(My ______ wyszli wcześnie dziś rano, aby przybyć na czas.)

2. Lei ______ tornata felice dopo il viaggio di lavoro.

(Ona ______ wróciła szczęśliwa po podróży służbowej.)

3. Io ______ arrivato a casa alle sette di sera.

(Ja ______ przybyłem do domu o siódmej wieczorem.)

4. Loro ______ usciti dal ristorante felici della serata.

(Oni ______ wyszli z restauracji zadowoleni z wieczoru.)

5. Tu ______ rimasta sorpresa dalla notizia del collega.

(Ty ______ byłaś zaskoczona wiadomością od kolegi.)

6. Noi ______ stati molto contenti della festa ieri sera.

(My ______ byli bardzo zadowoleni z imprezy wczoraj wieczorem.)

Il passato prossimo z użyciem czasownika avere

W tej lekcji nauczysz się, jak tworzyć i używać czasu przeszłego dokonanego (passato prossimo) w języku włoskim z pomocą czasownika posiłkowego avere. To jeden z podstawowych czasów przeszłych, który pozwala mówić o wydarzeniach i czynnościach zakończonych w przeszłości.

Tworzenie passato prossimo z avere

Passato prossimo z avere tworzy się przez połączenie odpowiedniej formy czasownika avere (mieć) z participio passato (imiesłowem czasu przeszłego). Przykłady to m.in. ho sentito (usłyszałem/usłyszałam), hai sentito (usłyszałeś/usłyszałaś), abbiamo sentito (usłyszeliśmy/usłyszałyśmy) i tak dalej.

Zastosowanie i przykłady

Czasownik avere jest używany głównie z czasownikami przechodnimi, czyli takimi, które wymagają dopełnienia. Dzięki temu participio passato pozostaje niezmienione, niezależnie od rodzaju i liczby podmiotu.

  • Io ho sentito un rumore forte. (Usłyszałem silny hałas.)
  • Tu hai sentito delle emozioni forti. (Poczułeś silne emocje.)
  • Noi abbiamo sentito della rabbia. (Poczuliśmy złość.)

Różnice między włoskim a polskim

W przeciwieństwie do języka polskiego, w którym czas przeszły dokonany tworzy się głównie na bazie czasowników przeszłych i aspektu, włoskie passato prossimo wymaga dwóch elementów: czasownika posiłkowego i participio passato. W języku polskim nie ma osobnego czasownika posiłkowego odpowiadającego włoskiemu avere. Ważne jest też, że włoski participio passato nie zmienia się po avere, podczas gdy po essere dostosowuje się do liczby i rodzaju podmiotu.

Przydatne włoskie słowa i ich polskie odpowiedniki:
avere – mieć
sentire – czuć, słyszeć
participio passato – imiesłów czasu przeszłego
passato prossimo – czas przeszły dokonany (odpowiednik polskiego czasu przeszłego w funkcji dokonanej)

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Fabio Pirioni

licencjat z humanistyki

University of Udine

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

wtorek, 15/07/2025 09:10