Ontdek in deze les hoe je 'damit' en 'um ... zu' gebruikt om doelen uit te drukken, bijvoorbeeld: Ich buche ein Hostel, damit wir günstig übernachten, en Ich reserviere ein Zimmer, um bequem zu schlafen.
  1. Damit en um ... zu worden gebruikt om zinnen met elkaar te verbinden en daarbij een doel of een intentie uit te drukken
  2. um ... zu is iets formeler of schriftelijk
KonjunktionErklärungBeispiel
damitNebensatz zeigt Absicht/Ziel (Bijzin geeft bedoeling/doel aan)Ich buche ein Hostel, damit wir günstig übernachten.
um ... zuInfinitivkonstruktion für Absicht/Ziel (Infinitiefconstructie voor bedoeling/doel)Ich reserviere ein Doppelzimmer, um bequem zu schlafen.

Uitzonderingen!

  1. damit = Bijzin met het werkwoord verplicht aan het einde
  2. um ... zu kan alleen worden gebruikt voor het onderwerp van de hoofdzin

Oefening 1: Finalsätze mit damit und um ... zu

Instructie: Vul het juiste woord in.

Toon vertaling Toon antwoorden

damit, um

1.
"Ich habe die Halbpension gebucht, ... besser zu essen.",
(Ik heb het halfpension geboekt om beter te eten.)
2.
"Ich habe das Hostel gebucht, ... sicher zu schlafen.",
(Ik heb het hostel geboekt om veilig te slapen.)
3.
"Das Reisebüro bestätigt die Buchung, ... alles klar ist.",
(Het reisbureau bevestigt de boeking zodat alles duidelijk is.)
4.
"Ich buche ein Hostel, ... wir günstig übernachten.",
(Ik boek een hostel zodat we goedkoop kunnen overnachten.)
5.
"Wir wollen die Vollpension, ... wir nicht selbst kochen.",
(We willen volpension, zodat we niet zelf hoeven te koken.)
6.
"Wir buchen die Unterkunft früh, ... alles bestätigt wird.",
(We boeken de accommodatie vroeg, zodat alles bevestigd wordt.)
7.
"Ich finde ein Hostel, ... günstig zu übernachten.",
(Ik vind een hostel om goedkoop te overnachten.)
8.
"Ich reserviere ein Doppelzimmer, ... bequem zu schlafen.",
(Ik reserveer een tweepersoonskamer om comfortabel te slapen.)

Oefening 2: Meerkeuze

Instructie: Kies de zin die grammaticaal juist is en het doel of de bedoeling correct uitdrukt met 'damit' of 'um ... zu'.

1.
'damit' vereist een bijzin met vervoegd werkwoord aan het einde; 'um' mag hier niet gecombineerd worden.
Na 'um' volgt in het Duits de infinitief met 'zu'; hier ontbreekt de 'zu' en is de zinsopbouw fout.
2.
'damit'-bijzin heeft een vervoegd werkwoord aan het einde nodig, hier wordt ten onrechte een infinitief gebruikt.
'um ... zu' moet worden gebruikt met infinitief + 'zu', niet met een bijzin met vervoegd werkwoord.
3.
Bij 'um ... zu' moet het volgende deel een infinitief zijn, geen bijzin met werkwoord aan het einde.
'damit' en 'um' mogen niet samen als voegwoorden gebruikt worden.
4.
'um' en 'damit' worden hier fout gecombineerd, dat is grammaticaal niet correct.
'damit'-bijzin heeft een vervoegd werkwoord aan het einde nodig, niet de infinitief.

Finalzinnen met damit en um ... zu

In deze les leer je hoe je in het Duits finalzinnen kunt maken, dat wil zeggen zinnen die een doel of bedoeling uitdrukken. Hiervoor gebruik je de voegwoorden damit en de infinitiefconstructie um ... zu. Deze constructies helpen je om duidelijk aan te geven waarom iets gebeurt of welk resultaat je wilt behalen.

Gebruik van damit

Damit introduceert een bijzin en geeft een doel of intentie aan. Het werkwoord in deze bijzin staat altijd aan het einde. Bijvoorbeeld:

  • Ich buche ein Hostel, damit wir günstig übernachten.

Belangrijk is dat damit ook gebruikt wordt wanneer het onderwerp in de hoofdzin en bijzin verschillend is. Damit verbindt de zinnen en toont duidelijk het plan of het oogmerk achter de handeling.

Gebruik van um ... zu

De constructie um ... zu is een infinitiefconstructie en drukt eveneens een doel uit. Het is iets formeler of meer geschikt voor geschreven taal. Hierbij volgt op um een werkwoord in de infinitief met zu. Bijvoorbeeld:

  • Ich reserviere ein Doppelzimmer, um bequem zu schlafen.

Deze constructie kan alleen worden gebruikt als het onderwerp in de hoofd- en bijzinnen hetzelfde is.

Belangrijke verschillen

  • damit vereist een bijzin met een vervoegd werkwoord aan het einde.
  • um ... zu is een infinitiefconstructie en kan alleen met hetzelfde onderwerp in hoofd- en bijzin worden gebruikt.
  • Um ... zu is vaak formeler en typisch voor schriftelijk Duits.

Wat je leert in deze les

  • Het herkennen en correct gebruiken van damit en um ... zu om doelen te formuleren.
  • Het verschil tussen een bijzin en een infinitiefconstructie als middel van zinsverbinding.
  • Voorbeelden van typische woorden die met deze constructies gebruikt worden zoals planen, buchen, bestätigen.

Tips voor Nederlandstalige studenten

In het Duits zijn finalzinnen vaak iets uitgebreider dan in het Nederlands. Waar wij vaak simpel zeggen "ik doe dit om dat te doen", gebruikt het Duits duidelijke grammaticale structuren die je moet beheersen:

  • damit = "zodat", altijd met een bijzin met het werkwoord achteraan.
  • um ... zu = "om te", een infinitiefconstructie die altijd met hetzelfde onderwerp gebruikt wordt.

Let op dat in het Nederlands soms minder strikt wordt omgegaan met onderwerp overeenstemming in zinnen zoals deze, maar in het Duits is dat een strikte regel.

Handige woorden voor dit thema zijn onder andere:

  • planen (plannen)
  • buchen (reserveren, boeken)
  • bestätigen (bevestigen)

Door deze woorden samen met damit en um ... zu te oefenen, bouw je een sterke basis om je intenties en doelen duidelijk te communiceren in het Duits.

Geschreven door

Deze inhoud is ontworpen en beoordeeld door het coLanguage pedagogisch team. Over coLanguage

Profile Picture

Louis Fernando Hess

Bachelor of Science - Interculturele Business Psychologie

Hamm-Lippstadt University of Applied Sciences

University_Logo

Duitsland


Laatst bijgewerkt:

dinsdag, 14/10/2025 22:10