Ta lekcja uczy użycia reële voorwaarde w języku niderlandzkim, czyli warunku rzeczywistego z 'als' + czas teraźniejszy i zdaniem głównym w czasie przyszłym lub rozkazującym, np. "Als het regent, zullen we binnen blijven." czy "Als je tijd hebt, bel me dan."
  1. Używaj reële voorwaarde w sytuacjach, które mogą się zdarzyć lub są prawdopodobne w przyszłości.
  2. Zdanie nadrzędne często następuje po warunku, ale może również stać na początku.
 Voorwaarde (Warunek)Hoofdzin (Zdanie główne)
Structuur (Struktura)Als + tegenwoordige tijd toekomende tijd
Voorbeelden (Przykłady)Als het regent, zullen we binnen blijven. (Jeśli będzie padać, zostaniemy w środku.)
Structuur (Struktura)Als + tegenwoordige tijdimperatief
Voorbeelden (Przykłady)Als je tijd hebt, bel me dan. (Jeśli masz czas, zadzwoń do mnie.)

Wyjątki!

  1. Słowo dan jest często używane przy trybie rozkazującym.
  2. Zdanie główne opisuje skutek, a nie warunek.

Ćwiczenie 1: De reële voorwaarde

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

roep, uitnodigt, schenk, kom, zal, zullen

1.
Als je vrienden ..., zal het een gezellige avond worden.
(Jeśli zaprosisz przyjaciół, będzie to miły wieczór.)
2.
Als je komt, ... we kaartspelletjes spelen.
(Gdy przyjdziesz, będziemy grać w gry karciane.)
3.
Als het diner klaar is, ... dan iedereen aan tafel.
(Gdy obiad będzie gotowy, zawołaj wszystkich do stołu.)
4.
Als je op tijd komt, ... we beginnen met het bordspel.
(Jeśli przyjdziesz na czas, zaczniemy grać w planszówkę.)
5.
Als je mijn vriend wilt ontmoeten, ... ik hem uitnodigen.
(Jeśli chcesz poznać mojego przyjaciela, zaproszę go.)
6.
Als je zin hebt in een gezellige borrel, ... dan langs.
(Jeśli masz ochotę na miłe spotkanie przy drinku, wpadnij do nas.)
7.
Als je er zin hebt, ... we een schaakspel spelen.
(Jeśli masz ochotę, zagramy w szachy.)
8.
Als je iets wil geven, ... dan een bos bloemen.
(Jeśli chcesz coś dać, podaruj bukiet kwiatów.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne zdanie z realnym warunkiem opisującym możliwą sytuację w przyszłości.

1.
Warunek używa czasu przeszłego (had); przy realnym warunku powinien być użyty czas teraźniejszy.
Warunek zawiera formę czasu przyszłego (zal hebben), co jest niepoprawne; przy realnych warunkach zawsze używamy czasu teraźniejszego.
2.
Tutaj jest tryb rozkazujący w zdaniu głównym, ale jest to mniej odpowiednia forma wyrażenia przyszłości niż czas przyszły dla tego ćwiczenia.
Warunek jest w czasie przeszłym (had); przy realnych warunkach powinien być czas teraźniejszy.
3.
Kolejność czasowników jest niepoprawna; 'zostaniemy' powinno być przed głównym czasownikiem.
Zdanie podrzędne niesłusznie używa czasu przyszłego ('zal regenen'); przy realnych warunkach używamy czasu teraźniejszego.
4.
Szyk zdania głównego jest nieprawidłowy; nie jest to poprawna konstrukcja zdania po polsku.
Warunek jest w czasie przeszłym ('was'), co nie pasuje do realnego warunku.

Warunek rzeczywisty w języku niderlandzkim („De reële voorwaarde”)

Ta lekcja wyjaśnia, jak w języku niderlandzkim wyrażać realne warunki, czyli sytuacje możliwe lub prawdopodobne w przyszłości. Poznasz tu budowę zdań warunkowych z prawdziwą przesłanką oraz przykłady ich zastosowania.

Struktura zdania warunkowego z warunkiem rzeczywistym

  • Zdanie podrzędne (warunkowe): zaczyna się od „als” (jeśli) i używa czasu teraźniejszego („tegenwoordige tijd”).
  • Zdanie główne: opisuje skutek tego warunku i najczęściej występuje w czasie przyszłym („toekomende tijd”) lub w formie trybu rozkazującego („imperatief”).

Przykłady zdań

  • „Als het regent, zullen we binnen blijven.” – Jeśli będzie padać, zostaniemy w środku.
  • „Als je tijd hebt, bel me dan.” – Jeśli masz czas, zadzwoń do mnie wtedy.

Wskazówki dotyczące użycia

  • Przesłanka (zdanie z „als”) opisuje możliwy lub prawdopodobny scenariusz w przyszłości.
  • Zdanie główne wyraża rezultat tego warunku.
  • W przypadku trybu rozkazującego często występuje słowo „dan” – pełni funkcję wskazującą skutek warunku.
  • Kolejność zdań może być również odwrotna: najpierw zdanie główne, potem warunkowe.

Różnice między językiem polskim a niderlandzkim w wyrażaniu warunków

W języku polskim zdania warunkowe często tworzy się za pomocą spójnika „jeśli” lub „gdy”. W niderlandzkim natomiast używa się „als” dla warunków realnych w czasie teraźniejszym. Ważnym elementem jest użycie czasu teraźniejszego w zdaniu warunkowym (np. „als je tijd hebt”) oraz przyszłego lub imperatywu w zdaniu głównym.

Przydatne wyrażenia:

  • als – jeśli, gdy
  • dan – wtedy, wówczas (często używane w zdaniu głównym po trybie rozkazującym)
  • tijd hebben – mieć czas
  • binnen blijven – zostać w środku
  • bel me – zadzwoń do mnie

Uwaga na różnice gramatyczne: w polskim warunek może być wyrażony w czasie przyszłym, podczas gdy w niderlandzkim konsekwentnie używamy teraźniejszego w zdaniu z „als”, a skutek wyrażamy w czasie przyszłym lub imperatywie.

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Biznes i języki

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

niedziela, 31/08/2025 00:33