Poznaj nevenschikkende voegwoorden jak en, maar, of oraz onderschikkende voegwoorden jak als, dat, omdat. Naucz się, jak poprawnie łączyć zdania i używać konstrukcji om te + infinitief, np. Piet gaat met pensioen om te rusten.
- Przy spójnikach współrzędnych czasownik stoi na drugim miejscu.
- W zdaniach podrzędnych czasownik pojawia się zawsze na samym końcu.
| Categorie (Kategoria) | Voegwoorden (Spójniki) | Voorbeeldzin (Zdanie przykładowe) |
|---|---|---|
| Nevenschikkende voegwoorden (spójniki współrzędne) | en (Kategorie
Spójniki
Przykładowe zdanie
Spójniki łączne
i
ale
lub
ponieważ
Przechodzę na emeryturę i cieszę się z mojego wolnego czasu.
Mogę przejść na emeryturę, ale jeszcze nie chcę.
Chcesz później iść na plażę czy na basen?
Przechodzę na emeryturę, ponieważ długo pracowałem.
Spójniki podlegające
jeśli
że
czy
ponieważ
Co zrobisz, jeśli przejdziesz na emeryturę?
Mam nadzieję, że wkrótce będę mógł przejść na emeryturę.\nPytam go, czy robi wolontariat.
Przechodzę na emeryturę, ponieważ jestem stary.
Spójniki + te + bezokolicznik
aby
bez
Piet przechodzi na emeryturę, aby odpocząć.
Nie możesz przejść na emeryturę bez podjęcia ryzyka.) maar (ale) of (Kategoria: Spójniki Spójniki: i ale lub bo Przykładowe zdanie: Przechodzę na emeryturę i cieszę się z wolnego czasu. Mogę przejść na emeryturę, ale jeszcze tego nie chcę. Czy chcesz potem iść na plażę lub na basen? Przechodzę na emeryturę, bo długo pracowałem.) want (ponieważ) | Ik ga met pensioen en ik geniet van mijn vrije tijd. (Przechodzę na emeryturę i cieszę się z mojego wolnego czasu.) Ik mag met pensioen, maar ik wil dit nog niet. (Mogę przejść na emeryturę, ale jeszcze tego nie chcę.) Wil je straks naar het strand of zwembad? (Chcesz później iść na plażę lub na basen?) Ik ga met pensioen want ik heb lang gewerkt. (Przechodzę na emeryturę bo długo pracowałem.) |
| Onderschikkende voegwoorden (Spójniki podrzędne) | als (jeśli) dat (Kategoria) of (Kategoria: Spójniki Spójniki: i ale lub bo Przykładowe zdanie: Przechodzę na emeryturę i cieszę się z wolnego czasu. Mogę przejść na emeryturę, ale jeszcze tego nie chcę. Czy chcesz potem iść na plażę lub na basen? Przechodzę na emeryturę, bo długo pracowałem.) omdat (ponieważ) | Wat ga je doen als je met pensioen bent? (Co zrobisz jeśli przejdziesz na emeryturę?) Ik hoop dat ik gauw op pensioen mag. (Mam nadzieję, że wkrótce będę mógł przejść na emeryturę.) Ik vraag hem of hij vrijwilligerswerk doet. (Pytam go czy robi wolontariat.) Ik ga men pensioen omdat ik oud ben. (Idę na emeryturę ponieważ jestem stary.) |
| Voegwoorden (Spójniki) + te + infinitief (+ aby + bezokolicznik) | om (Kategorie
Spójniki
Przykładowe zdanie
Spójniki współrzędne
i
ale
lub
bo
Przechodzę na emeryturę i cieszę się z wolnego czasu.
Mogę przejść na emeryturę, ale jeszcze tego nie chcę.
Chcesz później iść na plażę czy na basen?
Przechodzę na emeryturę, bo długo pracowałem.
Spójniki podrzędne
jeśli
że
czy
ponieważ
Co będziesz robić, jeśli przejdziesz na emeryturę?
Mam nadzieję, że wkrótce będę mógł przejść na emeryturę.
Pytam go, czy robi wolontariat.
Przechodzę na emeryturę, ponieważ jestem stary.
Spójniki + te + bezokolicznik
aby
bez
Piet przechodzi na emeryturę, aby odpocząć.
Nie możesz przejść na emeryturę bez podjęcia ryzyka.) zonder (Kategoria Spójniki Zdanie przykładowe) | Piet gaat met pensioen om te rusten. (Piet przechodzi na emeryturę po to, żeby odpocząć.) Je kan niet met pensioen zonder een risico te nemen. (Nie możesz przejść na emeryturę bez podjęcia ryzyka.) |
Ćwiczenie 1: Spójniki współrzędne i podrzędne
Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.
omdat, want, en, zonder, of, dat, om
1.
Ik neem het risico, ... ik wil genieten van het leven.
(Ik neem het risico, want ik wil genieten van het leven.)
2.
Wil je naar het strand ... naar het zwembad in je vrije tijd?
(Wil je naar het strand of naar het zwembad in je vrije tijd?)
3.
Hij ging weg, ... iets te zeggen.
(Hij ging weg, zonder iets te zeggen.)
4.
Ik doe vrijwilligerswerk ... ik veel vrije tijd heb.
(Ik doe vrijwilligerswerk omdat ik veel vrije tijd heb.)
5.
Ik beslis om met pensioen te gaan ... meer vrije tijd te hebben.
(Ik beslis om met pensioen te gaan om meer vrije tijd te hebben.)
6.
Ik ga naar buiten ... ik geniet van het mooie weer.
(Ik ga naar buiten en ik geniet van het mooie weer.)
7.
Wil je vrijwilligerswerk doen ... ga niet toen tijdens je pensioen?
(Wil je vrijwilligerswerk doen of ga niet toen tijdens je pensioen?)
8.
Ik hoop ... hij gauw komt.
(Ik hoop dat hij gauw komt.)
Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór
Instrukcja: Wybierz poprawne zdanie dotyczące spójników współrzędnych i podrzędnych.
1.
Błąd: orzeczenie musi stać bezpośrednio po podmiocie przy spójnikach współrzędnych.
Negacja jest tu źle umiejscowiona; szyk zdania jest niepoprawny z powodu dodatkowego słowa po orzeczeniu.
2.
Przy spójniku podrzędnym 'że' orzeczenie powinno stać na końcu, a nie zaraz po podmiocie.
Niepoprawny szyk przy spójnikach podrzędnych; orzeczenie powinno znajdować się całkowicie na końcu.
3.
Błąd: orzeczenie powinno być na końcu zdania podrzędnego przy spójniku 'czy'.
Zły szyk; orzeczenie powinno być na końcu, a nie bezpośrednio po 'czy'.
4.
Niepełny bezokolicznik; całe orzeczenie musi pojawić się po 'aby'.
Niepoprawny szyk; całe orzeczenie powinno stać po 'aby', a nie przed.
