Poznaj scheidbare werkwoorden w języku niderlandzkim, takie jak opruimen (sprzątać), terugbellen (oddzwaniać) i nakijken (sprawdzać). Naucz się ich rozdzielania oraz poprawnego użycia w zdaniach.
- Pierwsza część jest często przedrostkiem lub przymiotnikiem.
- Część orzeczeniowa jest odmieniana jak zwykłe czasowniki.
- Imiesłów czasu przeszłego: ge- pojawia się między przedrostkiem a czasownikiem. Na przykład: 'tegenkomen' ⇒ 'tegengekomen'
| Voorvoegsel (przedrostek) | Werkwoord (czasownik) | Voorbeeldzin (Zdanie przykładowe) |
|---|---|---|
| op- | opruimen (sprzątać) | Ik ruim mijn bureau op na het werk. (Sprzątam moje biurko po pracy.) |
| tegen- | tegenkomen (napotykać) | Ik kom veel leuke vacatures tegen op het internet. (Spotykam wiele fajnych ofert pracy w internecie.) |
| mee- | meebrengen (przynosić ze sobą) | Ik breng mijn cv mee naar de sollicitatie. (Przynoszę moje cv na rozmowę kwalifikacyjną.) |
| toe- | toelaten (admitować) | We laten geen nieuwe werknemers toe. (Nie dopuszczamy nowych pracowników.) |
| terug- | terugbellen (oddzwaniać) | De werkgever belt je terug na de sollicitatie. (Pracodawca oddzwania do ciebie po rozmowie kwalifikacyjnej.) |
| bij- | bijwerken (aktualizować) | Ik werk mijn cv bij. (Aktualizuję swoje CV.) |
| uit- | uitnodigen (zapraszać) | Het bedrijf nodigt kandidaten uit voor een gesprek. (Firma zaprasza kandydatów na rozmowę.) |
| af- | afstuderen (kończyć studia) | Hij studeerde vorig jaar af aan de universiteit. (On ukończył studia na uniwersytecie w zeszłym roku.) |
| binnen- | binnenkomen (wchodzić) | Ik kom om 9 uur binnen bij mijn sollicitatie. (Wchodzę o 9 na moją rozmowę kwalifikacyjną.) |
| na- | nakijken (sprawdzać) | Ik kijk mijn sollicitatiebrief goed na om fouten te vermijden. (Dobrze sprawdzam mój list motywacyjny, aby uniknąć błędów.) |
Wyjątki!
- Nierozdzielne, jeśli akcent pada na drugą część.
- Czasowniki z przedrostkami be-, ge-, her-, ont-, ver-, er- są nierozdzielne.
Ćwiczenie 1: Czasowniki rozdzielnie złożone
Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.
maakt, bereidt, neemt, bel, bijgewerkt, druk, zoekt
1.
Meenemen:
De werkgever ... de sollicitant mee naar het gesprek.
(De werkgever neemt de sollicitant mee naar het gesprek.)
2.
Klaarmaken:
De sollicitant ... zijn cv klaar voor het sollicitatiegesprek.
(De sollicitant maakt zijn cv klaar voor het sollicitatiegesprek.)
3.
Terugbellen:
Ik ... het uitzendbureau terug voor een afspraak.
(Ik bel het uitzendbureau terug voor een afspraak.)
4.
Uitzoeken:
Het uitzendbureau ... een geschikte kandidaat uit.
(Het uitzendbureau zoekt een geschikte kandidaat uit.)
5.
Afdrukken:
Ik ... mijn cv een aantal keer af.
(Ik druk mijn cv een aantal keer af.)
6.
Bijwerken:
De jobbeschrijving wordt elke week ... door de werkgever.
(De jobbeschrijving wordt elke week bijgewerkt door de werkgever.)
7.
Zich voorbereiden:
De sollicitant ... zich voor op het sollicitatiegesprek.
(De sollicitant bereidt zich voor op het sollicitatiegesprek.)
8.
Aannemen:
De werkgever ... nieuwe medewerkers aan voor het bedrijf.
(De werkgever neemt nieuwe medewerkers aan voor het bedrijf.)
Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór
Instrukcja: Wybierz dla każdego zdania poprawną formę czasownika rozdzielnego. Zwróć szczególną uwagę na miejsce przedrostka i prawidłową odmianę czasownika.
1.
Tutaj przedrostek 'op' jest niewłaściwie połączony z odmienionym czasownikiem 'porządkuję'. W czasownikach rozdzielnych przedrostek musi być oddzielony w zdaniu głównym.
Szyk zdania jest błędny; odmieniony czasownik musi być bezpośrednio po podmiocie, a przedrostek oddzielony zaraz za nim.
2.
W czasownikach rozdzielnych przedrostek zazwyczaj stoi oddzielnie w zdaniu głównym, nie jest połączony z czasownikiem.
Szyk słów jest niepoprawny; przedrostek nie stoi bezpośrednio za czasownikiem.
3.
Pozycja przedrostka jest błędna; musi być bezpośrednio za odmienionym czasownikiem, a nie po dopełnieniu.
Przedrostek 'sprawdzam' jest tu błędnie połączony z czasownikiem. W czasownikach rozdzielnych przedrostek musi być oddzielony w zdaniu głównym.
4.
Tutaj czasownik jest błędnie odmieniony, a przedrostek nie jest oddzielony. Imiesłów przeszły bez czasownika posiłkowego jest niepoprawny.
Pozycja określenia czasowego 'w zeszłym roku' nie powinna znajdować się między czasownikiem a przedrostkiem.
