Naucz się scheidbare werkwoorden, czyli rozdzielnych czasowników złożonych w języku niderlandzkim. Poznaj ich budowę, zasady odmiany i praktyczne przykłady użycia. Dowiedz się, jak odróżnić czasowniki rozdzielne od nierozdzielnych oraz jakie są typowe przedrostki. Praktyczne przykłady pomogą Ci efektywnie stosować te konstrukcje w codziennej komunikacji.
- Pierwsza część jest często przedrostkiem lub przymiotnikiem.
- Część orzeczeniowa jest odmieniana jak zwykłe czasowniki.
- Imiesłów czasu przeszłego: ge- pojawia się między przedrostkiem a czasownikiem. Na przykład: 'tegenkomen' ⇒ 'tegengekomen'
| Voorvoegsel (przedrostek) | Werkwoord (czasownik) | Voorbeeldzin (Zdanie przykładowe) |
|---|---|---|
| op- | opruimen (sprzątać) | Ik ruim mijn bureau op na het werk. (Sprzątam moje biurko po pracy.) |
| tegen- | tegenkomen (napotykać) | Ik kom veel leuke vacatures tegen op het internet. (Spotykam wiele fajnych ofert pracy w internecie.) |
| mee- | meebrengen (przynosić ze sobą) | Ik breng mijn cv mee naar de sollicitatie. (Przynoszę moje cv na rozmowę kwalifikacyjną.) |
| toe- | toelaten (admitować) | We laten geen nieuwe werknemers toe. (Nie dopuszczamy nowych pracowników.) |
| terug- | terugbellen (oddzwaniać) | De werkgever belt je terug na de sollicitatie. (Pracodawca oddzwania do ciebie po rozmowie kwalifikacyjnej.) |
| bij- | bijwerken (aktualizować) | Ik werk mijn cv bij. (Aktualizuję swoje CV.) |
| uit- | uitnodigen (zapraszać) | Het bedrijf nodigt kandidaten uit voor een gesprek. (Firma zaprasza kandydatów na rozmowę.) |
| af- | afstuderen (kończyć studia) | Hij studeerde vorig jaar af aan de universiteit. (On ukończył studia na uniwersytecie w zeszłym roku.) |
| binnen- | binnenkomen (wchodzić) | Ik kom om 9 uur binnen bij mijn sollicitatie. (Wchodzę o 9 na moją rozmowę kwalifikacyjną.) |
| na- | nakijken (sprawdzać) | Ik kijk mijn sollicitatiebrief goed na om fouten te vermijden. (Dobrze sprawdzam mój list motywacyjny, aby uniknąć błędów.) |
Wyjątki!
- Nierozdzielne, jeśli akcent pada na drugą część.
- Czasowniki z przedrostkami be-, ge-, her-, ont-, ver-, er- są nierozdzielne.
Ćwiczenie 1: Scheidbare werkwoorden
Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.
stuurt, zoekt, maakt, neemt, uitgenodigd, bel, bijgewerkt
1.
Klaarmaken:
De sollicitant ... zijn cv klaar voor het sollicitatiegesprek.
(Kandydat przygotowuje swoje CV na rozmowę kwalifikacyjną.)
2.
Opsturen:
Hij ... de sollicitatiebrief vandaag op naar de werkgever.
(On wysyła dziś list motywacyjny do pracodawcy.)
3.
Meenemen:
De werkgever ... de sollicitant mee naar het gesprek.
(Pracodawca zabiera kandydata na rozmowę.)
4.
Bijwerken:
De jobbeschrijving wordt elke week ... door de werkgever.
(Opis stanowiska jest aktualizowany co tydzień przez pracodawcę.)
5.
Terugbellen:
Ik ... het uitzendbureau terug voor een afspraak.
(Oddzwaniam do agencji pracy tymczasowej, aby umówić się na spotkanie.)
6.
Uitnodigen:
Ik ben ... voor een sollicitatiegesprek.
(Zostałem zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną.)
7.
Uitzoeken:
Het uitzendbureau ... een geschikte kandidaat uit.
(Agencja pracy tymczasowej szuka odpowiedniego kandydata.)
8.
Aannemen:
De werkgever ... nieuwe medewerkers aan voor het bedrijf.
(Pracodawca zatrudnia nowych pracowników do firmy.)
Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór
Instrukcja: Wybierz dla każdego zdania właściwą formę czasownika rozdzielnego. Zwróć uwagę na miejsce przedrostka i poprawną koniugację czasownika.
1.
Tutaj przedrostek 'op' jest błędnie połączony z odmienionym czasownikiem 'sprzątam'. W czasownikach rozdzielnych przedrostek powinien być oddzielony w zdaniu głównym.
Kolejność jest błędna; odmieniony czasownik powinien iść bezpośrednio po podmiocie, a przedrostek oddzielony za nim.
2.
W czasownikach rozdzielnych przedrostek zazwyczaj stoi oddzielnie w zdaniu głównym, nie przyłączony do czasownika.
Kolejność słów jest nieprawidłowa; przedrostek nie stoi bezpośrednio za czasownikiem.
3.
Pozycja 'na' jest błędna; powinien stać bezpośrednio za odmienionym czasownikiem, a nie po dopełnieniu.
Przedrostek 'na' jest błędnie połączony z czasownikiem. W czasownikach rozdzielnych powinien stać oddzielnie w zdaniu głównym.
4.
Tutaj czasownik jest niepoprawnie odmieniony, a przedrostek nie jest oddzielony. Imiesłów czasu przeszłego bez czasownika posiłkowego jest błędny.
Umieszczenie okolicznika 'w zeszłym roku' nie powinno znajdować się między czasownikiem a przedrostkiem.
