Poznaj różnicę między voltooid tegenwoordige tijd (czas przeszły złożony) i onvoltooid verleden tijd (czas przeszły prosty) na przykładach: heef gestemd (oddawać głos – zakończona akcja) i stemde (głosował – zwyczaj lub wydarzenie w przeszłości).
- Czas onvoltooid verleden tijd jest używany do opisywania wydarzeń, które następowały po sobie w przeszłości.
- De onvoltooid verleden tijd jest także używany do opisywania zwyczajów, długotrwałych czynności lub powtarzających się zdarzeń z przeszłości.
- De voltooid tegenwoordige tijd jest używany przy akcjach, które zostały zakończone.
| Gebruiksmoment (Moment użycia) | Tijdsvorm (Czas gramatyczny) | Voorbeeld (Przykład) |
|---|---|---|
| Gewoonte (Nawyk) | ovt | Als kind woonde ik in Brussel. (Jako dziecko mieszkałem w Brukseli.) |
| Beschrijving (Opis) | ovt | Het was koud en donker. (Było zimno i ciemno.) |
| Gebeurtenis op een specifiek moment in het verleden (Wydarzenie w określonym momencie w przeszłości) | ovt | Gisteren stemde hij voor de eerste keer. (Wczoraj głosował po raz pierwszy.) |
| Twee handelingen vlak na elkaar (Dwie czynności jedna po drugiej) | ovt | Hij kwam binnen en bracht het nieuws. (On przyszedł i przyniósł wiadomości.) |
| Afgeronde actie (Zakończona czynność) | vtt | Ze heeft gestemd en wacht op de uitslag. (Ze zagłosowała i czeka na wynik.) |
| Verandering of beweging (Zmiana lub ruch) | vtt | Hij is verhuisd naar Gent. (On przeprowadził się do Gandawy.) |
Ćwiczenie 1: Voltooid tegenwoordige tijd of onvoltooid verleden tijd?
Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.
heb gestemd, heeft gewerkt, werkte, sprak, stemde
1.
Ik ... tijdens de verkiezingen.
(Głosowałem podczas wyborów.)
2.
Vroeger ... hij altijd voor dezelfde partij.
(Kiedyś zawsze głosował na tę samą partię.)
3.
De minister ... over de situatie tijdens de vergadering.
(Minister mówił o sytuacji podczas spotkania.)
4.
Zij ... in de regering van het land.
(Ona pracowała w rządzie kraju.)
5.
De minister ... met de koning over het plan.
(Minister rozmawiał z królem o planie.)
6.
Zij ... vaak met de rechter tijdens haar stage.
(Ona często pracowała z sędzią podczas swojego stażu.)
Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór
Instrukcja: Wybierz poprawne zdanie, które prawidłowo używa czasu przeszłego dokonanego lub niedokonanego, odpowiednio do kontekstu i zgodnie z gramatyką niderlandzką.
1.
Błędne użycie czasu przeszłego dokonanego; dla konkretnego zdarzenia w przeszłości prawidłowy jest czas przeszły niedokonany.
Sprzeczność czasowa: 'begonnen gisteren' to czas przeszły, podczas gdy 'zijn nog bezig' oznacza czynność trwającą obecnie; to nie jest poprawne gramatycznie.
2.
Błędna forma imiesłowu czasu przeszłego; powinno być 'uitgebracht'.
Nieprawidłowe użycie czasu przeszłego niedokonanego, ponieważ czynność jest zakończona i istotna dla teraźniejszości; prawidłowy jest czas przeszły dokonany.
3.
Czas teraźniejszy jest niepoprawny dla sytuacji mającej miejsce w przeszłości; prawidłowy jest czas przeszły niedokonany 'stemde'.
Czas przeszły dokonany jest tutaj niewłaściwy, ponieważ dotyczy zwyczaju z przeszłości, którego należy użyć czasu przeszłego niedokonanego.
4.
Sprzeczność czasów w jednym zdaniu; czas przeszły dokonany i niedokonany nie pasują bez wyraźnego kontekstu.
Czas przeszły niedokonany opisuje czynność bez podkreślenia związku z teraźniejszością; tutaj lepszy jest czas przeszły dokonany, ponieważ przeprowadzka ma aktualne znaczenie.
