Poznaj różnicę między voltooid tegenwoordige tijd (czas przeszły złożony) i onvoltooid verleden tijd (czas przeszły prosty) na przykładach: heef gestemd (oddawać głos – zakończona akcja) i stemde (głosował – zwyczaj lub wydarzenie w przeszłości).
- Czas onvoltooid verleden tijd jest używany do opisywania wydarzeń, które następowały po sobie w przeszłości.
- De onvoltooid verleden tijd jest także używany do opisywania zwyczajów, długotrwałych czynności lub powtarzających się zdarzeń z przeszłości.
- De voltooid tegenwoordige tijd jest używany przy akcjach, które zostały zakończone.
| Gebruiksmoment (Moment użycia) | Tijdsvorm (Czas gramatyczny) | Voorbeeld (Przykład) |
|---|---|---|
| Gewoonte (Nawyk) | ovt | Als kind woonde ik in Brussel. (Jako dziecko mieszkałem w Brukseli.) |
| Beschrijving (Opis) | ovt | Het was koud en donker. (Było zimno i ciemno.) |
| Gebeurtenis op een specifiek moment in het verleden (Wydarzenie w określonym momencie w przeszłości) | ovt | Gisteren stemde hij voor de eerste keer. (Wczoraj głosował po raz pierwszy.) |
| Twee handelingen vlak na elkaar (Dwie czynności jedna po drugiej) | ovt | Hij kwam binnen en bracht het nieuws. (On przyszedł i przyniósł wiadomości.) |
| Afgeronde actie (Zakończona czynność) | vtt | Ze heeft gestemd en wacht op de uitslag. (Ze zagłosowała i czeka na wynik.) |
| Verandering of beweging (Zmiana lub ruch) | vtt | Hij is verhuisd naar Gent. (On przeprowadził się do Gandawy.) |
Ćwiczenie 1: Voltooid tegenwoordige tijd of onvoltooid verleden tijd?
Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.
heb gestemd, heeft gewerkt, werkte, sprak, stemde
1.
Ik ... tijdens de verkiezingen.
(Głosowałem podczas wyborów.)
2.
Vroeger ... hij altijd voor dezelfde partij.
(Kiedyś zawsze głosował na tę samą partię.)
3.
De minister ... over de situatie tijdens de vergadering.
(Minister mówił o sytuacji podczas spotkania.)
4.
Zij ... in de regering van het land.
(Ona pracowała w rządzie kraju.)
5.
De minister ... met de koning over het plan.
(Minister rozmawiał z królem o planie.)
6.
Zij ... vaak met de rechter tijdens haar stage.
(Ona często pracowała z sędzią podczas swojego stażu.)
Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór
Instrukcja: Wybierz poprawne zdanie, które prawidłowo używa czasu teraźniejszego dokonanego lub czasu przeszłego niedokonanego, odpowiednio do kontekstu oraz zgodnie z gramatyką niderlandzką.
1.
Verkeerd gebruik van de voltooid tegenwoordige tijd; voor een specifieke gebeurtenis in het verleden is onvoltooid verleden tijd correct.
Tegenstrijdige tijdsbepaling: 'begonnen gisteren' is verleden tijd, terwijl 'zijn nog bezig' een huidige handeling aanduidt; dit klopt grammaticaal niet.
2.
Foutieve vorm van het voltooid deelwoord; het moet 'uitgebracht' zijn.
Onvoltooid verleden tijd wordt hier onjuist gebruikt, omdat de actie afgerond is en relevant is voor het heden; voltooid tegenwoordige tijd is correct.
3.
Tegenwoordige tijd is fout voor een situatie die in het verleden plaatsvond; correct is onvoltooid verleden tijd 'stemde'.
Voltooid tegenwoordige tijd is hier onjuist omdat het om een gewoonte in het verleden gaat, waarbij onvoltooid verleden tijd hoort.
4.
Tegenstrijdige tijden in één zin; voltooid tegenwoordige tijd en verleden tijd passen niet zonder duidelijke context.
Onvoltooid verleden tijd beschrijft een handeling zonder nadruk op het heden; hier is voltooid tegenwoordige tijd beter passend omdat de verhuizing actuele relevantie heeft.
