W tej lekcji poznasz konstrukcje z 'laten' (np. Ik laat de reis boeken), 'te' (Hij besluit te gaan), 'om te' wyrażające cel (Ik ga om te ontspannen) oraz 'aan het' wskazujące na trwającą akcję (Riet is aan het maken).
  1. Po laten używa się całego czasownika bez te.
  2. Po om zawsze używasz te + infinitief.
Constructie (Konstrukcja)Uitleg (Wyjaśnienie)Voorbeeld (Przykład)
laten + werkwoord

Actie door iemand anders (Działanie wykonane przez kogoś innego)

Voorstel  (Propozycja)

Ik laat de reis boeken door het reisbureau. (Zlecam biuru podróży rezerwację wycieczki.)

Laten we op vakantie gaan. (Jedźmy na wakacje.)

te + werkwoordNa bepaalde werkwoorden (Po niektórych czasownikach)

Hij besluit naar Spanje te gaan. (On postanawia pojechać do Hiszpanii.)

Ik begin me klaar te maken. (Zaczynam się szykować.)

om te + infinitiefDoel of reden van een actie (Cel lub powód działania)Ik ga op vakantie om te ontspannen. (Wyjeżdżam na wakacje, aby odpocząć.)
aan het + infinitiefActie is bezig (Akcja jest w toku)Riet is haar koffer aan het maken. (Riet pakuje swoją walizkę.)

Ćwiczenie 1: Werkwoorden met '(om) te', 'laten' en 'aan het'

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

laat, te, om te, aan het, laten

1.
Hij besluit ... reizen met een lichte rugzak.
(On postanawia podróżować z lekkim plecakiem.)
2.
We gebruiken de tijd ... ontspannen tijdens de reis.
(Wykorzystujemy czas na relaks podczas podróży.)
3.
Mijn ouders ... hun bagage dragen door een medewerker.
(Moi rodzice pozwalają pracownikowi nieść swój bagaż.)
4.
Ik ben een brief ... schrijven over mijn vakantie.
(Piszę list o moich wakacjach.)
5.
Piet ... zijn vlucht boeken door het reisbureau.
(Piet zleca biuru podróży rezerwację swojego lotu.)
6.
Ze zit op het strand ... lezen met haar zonnebril op.
(Ona siedzi na plaży i czyta z założonymi okularami przeciwsłonecznymi.)
7.
Ze is een nieuwe bikini ... zoeken in de winkel.
(Ona szuka nowego bikini w sklepie.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne zdanie dotyczące czasowników z 'te', 'laten', 'om te' oraz 'aan het'.

1.
Po 'laten' stoi czasownik w formie podstawowej bez 'te'. 'te schrijven' jest błędne.
Po 'laten' nie występuje 'om te'. Ta konstrukcja jest błędna.
2.
Brakuje 'te' po 'om'. To jest niepoprawne gramatycznie.
Czasownik 'ontspannen' jest źle odmieniony z nieprawidłowym dodatkiem '-en'.
3.
'Aan' musi być połączone z 'het' i bezpośrednio z czasownikiem w formie podstawowej; 'aan maken' jest błędne.
Przy 'aan het' nie używa się 'te'; 'aan te maken' w tym kontekście jest niepoprawne.
4.
Czasownik jest źle odmieniony z niepotrzebnym '-en'.
Po 'beginnen' musi być użyte 'te'; 'klaar maken' bez 'te' jest błędne.

Wprowadzenie do konstrukcji z 'te', 'laten', 'om te' i 'aan het'

Ta lekcja na poziomie A2 przedstawia cztery ważne konstrukcje czasownikowe w języku niderlandzkim, które służą do wyrażania różnych aspektów czynności, takich jak wskazanie celu, trwanie akcji czy delegowanie działania. Nauczysz się, jak i kiedy używać laten + czasownik, te + czasownik, om te + bezokolicznik oraz aan het + bezokolicznik.

'Laten' + czasownik – czynność wykonywana przez kogoś innego

Konstrukcja laten + bezokolicznik służy przede wszystkim, by wyrazić, że dana czynność jest wykonana przez inną osobę lub jest propozycją. Ważne, aby pamiętać, że po laten czasownik pojawia się bez te. Przykłady:

  • Ik laat de reis boeken door het reisbureau.
  • Laten we op vakantie gaan.

'Te' + czasownik – po niektórych czasownikach

Po pewnych czasownikach stosujemy konstrukcję te + bezokolicznik. Jest to ważne, aby poprawnie budować zdania zawierające te słowa. Przykłady:

  • Hij besluit naar Spanje te gaan.
  • Ik begin me klaar te maken.

'Om te' + bezokolicznik – cel lub powód działania

Konstrukcja om te + bezokolicznik wskazuje na cel lub powód wykonania danej czynności. Po om zawsze używamy te. Przykład:

  • Ik ga op vakantie om te ontspannen.

'Aan het' + bezokolicznik – czynność w trakcie wykonywania

Konstrukcja aan het + bezokolicznik służy do wskazania, że czynność jest aktualnie wykonywana. Jest to odpowiednik polskiego czasu teraźniejszego ciągłego. Przykład:

  • Riet is haar koffer aan het maken.

Różnice między językiem polskim a niderlandzkim

W języku polskim nie ma bezpośredniego odpowiednika konstrukcji laten + bezokolicznik. Często tłumaczy się ją jako zlecenie lub pozwolenie, np. "Pozwalam komuś coś zrobić". Konstrukcja om te + bezokolicznik jest zbliżona do polskiego celu wyrażanego przez „żeby” lub „aby”. Natomiast aan het + bezokolicznik działa jak polski czas teraźniejszy ciągły („jestem w trakcie...”).

Przydatne zwroty i słowa

  • laten – pozwalać, kazać, zlecać
  • besluiten – decydować
  • beginnen – zaczynać
  • gaan – iść, jechać
  • aan het maken – robić coś (aktywność w trakcie)

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Biznes i języki

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

wtorek, 14/10/2025 02:30