Poznaj de basis van de 'voorzetselgroep' in het Nederlands: een zinsdeel dat begint met een voorzetsel, zoals 'op straat' en 'bij de bakker', en leer belangrijke woorden zoals onderwerp, persoonsvorm en lijdend voorwerp te herkennen.
  1. Czasami w zdaniu znajduje się drugi czasownik. Ten czasownik zwykle stoi na końcu zdania.
  2. Grupa przyimkowa to część zdania, która zaczyna się od przyimka.
  3. Grupa przyimkowa może stać przed lub po drugim czasowniku.
Plaats (miejsce)Voorbeeld (Przykład)Toelichting (Wyjaśnienie)
1e plaatsPietOnderwerp (Podmiot)
2e plaatsheeftPersoonsvorm (forma osobowa)
3e plaatseen banaanLijdend voorwerp (dopełnienie bliższe)
4e plaatsgegeten2e werkwoord (czasownik pomocniczy)
5e plaatsop het werk.Voorzetselgroep (grupa przyimkowa)

Ćwiczenie 1: Fraza przyimkowa

Instrukcja: Wstaw poprawne słowo.

Pokaż tłumaczenie Pokaż odpowiedzi

veiligheidsgordel, in de cockpit, op de luchthaven, aan de balie, gecontroleerd, gevolgd

1.
De stewardess heeft de veiligheidsgordel ... voor de start.
(De stewardess heeft de veiligheidsgordel gecontroleerd voor de start.)
2.
Zij draagt haar ... in het vliegtuig.
(Zij draagt haar veiligheidsgordel in het vliegtuig.)
3.
Hij checkt in ....
(Hij checkt in op de luchthaven.)
4.
Wij hebben de instructies van de stewardess ...
(Wij hebben de instructies van de stewardess gevolgd)
5.
Ik toon mijn identiteitskaart ....
(Ik toon mijn identiteitskaart aan de balie.)
6.
De piloot blijft ... tijdens de turbulentie.
(De piloot blijft in de cockpit tijdens de turbulentie.)

Ćwiczenie 2: Wielokrotny wybór

Instrukcja: Wybierz poprawne zdanie z prawidłową ogólną strukturą zdania według ustalonej kolejności: podmiot + orzeczenie + czas + dopełnienie + miejsce.

1.
Nieprawidłowa kolejność: orzeczenie (sprawdza) musi stać bezpośrednio po podmiocie, tutaj jest zbyt daleko na końcu.
Błędna kolejność słów: orzeczenie nie stoi na drugim miejscu; podmiot musi być bezpośrednio po orzeczeniu.
2.
Orzeczenie musi stać bezpośrednio po podmiocie; tutaj jest zbyt daleko na końcu.
W zwykłym zdaniu oznajmującym orzeczenie nie może stać przed podmiotem.
3.
Czas powinien być na trzecim miejscu, tutaj stoi błędnie przed orzeczeniem i podmiotem.
Czas powinien być po orzeczeniu i przed dopełnieniem; tutaj czas występuje zbyt późno w zdaniu.
4.
Czas powinien być bezpośrednio po orzeczeniu i przed dopełnieniem.
Czas powinien być na trzecim miejscu, po podmiocie i orzeczeniu, nie przed podmiotem.

Grupa przyimkowa (Voorzetselgroep) – wprowadzenie do składni zdania w języku niderlandzkim

Na poziomie A2 uczymy się, jak w zdaniach niderlandzkich budować poprawną kolejność wyrazów, ze szczególnym uwzględnieniem roli grup przyimkowych, czyli voorzetselgroep.

Co to jest grupa przyimkowa?

Grupa przyimkowa to część zdania zaczynająca się od przyimka, dostarczająca dodatkowych informacji, takich jak miejsce czy kierunek. Przykłady w języku niderlandzkim to: op straat (na ulicy), bij de bakker (u piekarza), in de klas (w klasie).

Kolejność wyrazów w zdaniu z grupą przyimkową

Podstawowa kolejność składniowa w zdaniu oznajmującym to:

  • 1. Podmiot (Subject) – np. Piet
  • 2. Orzeczenie (Persoonsvorm) – czasownik odmieniony – np. heeft
  • 3. Dopełnienie bliższe (Lijdend voorwerp) – np. een banaan
  • 4. Drugie czasownik (2e werkwoord) – np. gegeten
  • 5. Grupa przyimkowa (Voorzetselgroep) – np. op het werk

Ważne jest, że drugi czasownik często stoi na końcu zdania, a grupa przyimkowa może znajdować się bezpośrednio za nim.

Przykładowe zdanie z analizą pozycji wyrazów

Miejsce w zdaniuPrzykładWyjaśnienie
1. miejscePietPodmiot
2. miejsceheeftOrzeczenie
3. miejsceeen banaanDopełnienie bliższe
4. miejscegegetenDrugie czasownik
5. miejsceop het werkGrupa przyimkowa

Różnice między językiem polskim a niderlandzkim

W języku polskim często kolejność wyrazów jest bardziej elastyczna niż w niderlandzkim. W niderlandzkim ustalona kolejność, zwłaszcza to, że orzeczenie (czasownik) stoi na drugiej pozycji, jest kluczowa. W polskim elementy okolicznikowe (np. miejsca) mogą swobodnie zmieniać pozycję, podczas gdy w niderlandzkim grupa przyimkowa ma jasno określone miejsce, szczególnie jeśli zdanie posiada dwa czasowniki.

Przydatne wyrażenia i przykłady

  • op straat – na ulicy
  • bij de bakker – u piekarza
  • in de klas – w klasie
  • om 10 uur – o godzinie 10
  • naar de luchthaven – na lotnisko

Pamiętaj, że w zdaniu niderlandzkim wyrazy okolicznikowe czasu (np. om 10 uur) zwykle występują po podmiocie i orzeczeniu, czyli na trzeciej pozycji w zdaniu.

Napisane przez

Ta treść została zaprojektowana i sprawdzona przez zespół pedagogiczny coLanguage. O coLanguage

Profile Picture

Kato De Paepe

Biznes i języki

KdG University of Applied Sciences and Arts Antwerp

University_Logo

Ostatnia aktualizacja:

sobota, 29/11/2025 07:29